فرانتس یوزف یکم
From Wikipedia, the free encyclopedia
فرانتس یوزف یکم (آلمانی: Franz Joseph I؛ مجاری: I. Ferenc József؛ زادهٔ ۱۸ اوت ۱۸۳۰ – درگذشتهٔ ۲۱ نوامبر ۱۹۱۶) امپراتور اتریش، پادشاه بوهم و مجارستان و از سال ۱۸۶۷ پادشاه اتریش-مجارستان بود. پس از کنارهگیری فردیناند یکم در پی انقلابهای ۱۸۴۸، برادرزادهاش فرانتس یوزف به جای او بر تخت نشست. در سالهای ۱۸۵۹–۱۸۶۶ و در جریان جنگهای دوم استقلال ایتالیا، امپراتوری اتریش ناچار شد پادشاهی لمباردی-ونیز را به پادشاهی ساردنی وانهد. پیمان صلح پراگ، پس از جنگ اتریش و پروس در ۱۸۶۶ به محدودیت پادشاهی دودمان هابسبورگ بر سرتاسر سرزمینهای آلمانینشین انجامید. در سال ۱۸۶۷ امپراتوری اتریش به چهرهٔ یک پادشاهی دوگانه به نام امپراتوری اتریش-مجارستان مبدل شد. در ۱۸۸۹ ولیعهد او رودلف خودکشی کرد و در ۱۸۹۸ همسرش الیزابت ترور شد. خود فرانتس یوزف نیز یک بار از سوءقصد جان سالم به در برده بود. امپراتوری اتریش-مجارستان در زمان او گرایشهای توسعهطلبانهاش را به سوی بالکان معطوف داشت، منطقهای که طرف توجه امپراتوری روسیه هم بود. در ۱۸۷۸ بوسنی و هرزگوین ضمیمهٔ خاک اتریش-مجارستان شد، این رویداد سرانجام در ۱۹۰۸ به بحران بوسنی انجامید. در ۱۹۱۴ فرانتس فردیناند جانشین آیندهٔ امپراتوری به دست یک ملیگرای صرب کشتهشد. این ترور با اعلان جنگ امپراتوری اتریش-مجارستان به پادشاهی صربستان و با ورود روسیه متحد صربستان به جنگ جهانی اول منجر شد. با درگذشت فرانتس یوزف در ۱۹۱۶، از آغاز پادشاهی او نزدیک به ۶۸ سال میگذشت. پس از مرگ او نوهٔ برادرش کارل به جانشینی رسید.
فرانتس یوزف یکم | |
---|---|
سلطنت | امپراتور اتریش پادشاه بوهم و مجارستان پادشاه امپراتوری اتریش-مجارستان ۲ دسامبر ۱۸۴۸ – ۲۱ نوامبر ۱۹۱۶ |
پیشین | فردیناند یکم |
جانشین | کارل یکم |
زاده | ۱۸ اوت ۱۸۳۰ کاخ شونبرون، وین |
درگذشته | ۲۱ نوامبر ۱۹۱۶ (۸۶ سال) کاخ شونبرون، وین |
آرامگاه | |
همسر(ان) | ملکه الیزابت |
فرزند(ان) |
|
دودمان | هابسبورگ-لورن |
پدر | آرشیدوک فرانتس کارل اتریش |
امضاء |