عوامفریبی
From Wikipedia, the free encyclopedia
عوام فریب یا دِماگوگ (به انگلیسی: Demagogue, /ˈdɛməɡɒɡ/؛ از واژه یونانی δημαγωγός، به معنای «رهبر مردمی»، «رهبر اوباش»، از ترکیب ریشههای δῆμος به معنی مردم + ἀγωγός به معنی رهبر) یک رهبر سیاسی درون جامعهای بر پایهٔ دموکراسی است که با برانگیختن عوام در برابر نخبگان محبوبیت پیدا میکند. چنین شخصی بهطور ویژه از طریق سخنوری و ایجاد شور و اشتیاق جمعیت را تحریک میکند و به احساسات مردم متوسل میشود. این احساسات میتواند با قربانی کردن گروههای بیگانه، اغراق در خطرات برای برانگیختن ترس در مردم، دروغگویی برای تأثیرات عاطفی یا سایر لفاظیهایی که تمایل دارند تاملات منطقی را از بین ببرند و محبوبیت متعصبانه را تشویق کنند، باشد. عوام فریبان اغلب هنجارهای تثبیت شده برای رفتار سیاسی را زیر پا میگذارند و با وعده و وعید دادن یا تهدید کردن دیگران طرفدار جمع میکنند. [1]
راینهارد لوتین مورخ عوام فریب را این گونه تعریف میکند: «سیاستمداری است ماهر در سخنوری، چاپلوس و فحاش، گریزان از بحث در مورد مسائل حیاتی، همه چیز را به همه کس وعده میدهد، به جای عقل عمومی به احساسات متوسل میشود، با برانگیختن تعصبات نژادی، مذهبی و طبقاتی کار را پیش میبرد. مردی که شهوت قدرت بدون توسل به اصول او را به سِمَتِ ارباب عامیان سوق میدهد. او برای قرنها پیشه خود را به عنوان «مرد مردم» تعیین کردهاست. او محصول یک سنت سیاسی است که تقریباً به قدمت خود تمدن غرب است.» [2]:۳
عوام فریبی نخست در آتن باستان و در فضای دموکراسی این شهر ظاهر شد. عوام فریبها از یک ضعف اساسی در دموکراسی سوء استفاده میکنند: از آنجا که قدرت نهایی در اختیار مردم است، این امکان برای مردم وجود دارد که این قدرت را به کسی بدهند که به پایینترین خواستهٔ مشترک اکثریتشان متوسل میشود. [1] عوام فریبی معمولاً از اقدام فوری و قهرآمیز برای رسیدگی به یک بحران حمایت میکند و در عین حال مخالفان میانهرو و متفکر را به ضعف یا وفادار نبودن متهم میکند. بسیاری از عوام فریبان که به مقامات عالی اجرایی انتخاب شدهاند محدودیتهای قانون اساسی در مورد قدرت اجرایی را از بین بردهاند و سعی کردهاند دموکراسی خود را به یک دیکتاتوری تبدیل کنند و گاهی با موفقیت چنین کردند.