سیندرلا
داستان عامیانه / From Wikipedia, the free encyclopedia
«سیندرلا»[1] یا «کفش شیشهای کوچک» یک داستان عامیانه است که عنصری از ستم و پاداش پیروزمندانه را تجسم میکند. این داستان، یک پدیده جهانی است.[2][3] شخصیت اصلی داستان، دختری است که در شرایط سختی با نامادری و خواهران ناتنی ظالم خود زندگی میکند و به خاطر شرایطی که در زندگی داشت، اتفاقهای خوبی برای او میافتد. داستان رودوپیس که جغرافیدان یونانی استرابون، بین هفت سال پیش از میلاد مسیح و ۲۳ سال پس از میلاد بازگو کردهاست؛ دربارهٔ یک دختر بردهٔ یونانی است که با پادشاه مصر ازدواج میکند؛ قدیمیترین روایت شناختهشدهٔ داستان، سیندرلا است.[3][2][4]
داستان چینی یی ژیان که نخستینبار در حدود ۸۶۰ میلادی نوشته شدهاست، یکی دیگر از نسخههای اولیهٔ این داستان است. نخستین نسخهٔ ادبی اروپا از داستان در سال ۱۶۳۴ در ایتالیا، منتشر شد. نسخهای که در دنیای انگلیسیزبان مشهور است را شارل پرو در تاریخ ۱۶۹۷ در فرانسه، منتشر کرد.[6] برادران گریم بعداً نسخهٔ دیگری را در مجموعه داستانهای عامیانه قصههای برادران گریم در سال ۱۸۱۲، منتشر کردند.
اگرچه عنوان داستان و نام شخصیت اصلی در زبانهای مختلف تغییر میکند اما در فولکلور به زبان انگلیسی سیندرلا یک نام برجسته است. (سیندرلا، به معنای کسی است که خصوصیات آن به رسمیت شناخته نشدهاست، کسی که بهطور غیرمنتظرهای پس از یک دوره گمنامی و غفلت، به شناخت یا موفقیت دست مییابد). داستان «سیندرلا» همچنان بر فرهنگ عامه در سطح بینالمللی تأثیر میگذارد؛ عناصر توطئهها، تلمیح و مجاز را به طیف گستردهای از رسانهها نشان میدهد. در روانشناسی، مبحثی به عنوان سندروم سیندرلا وجود دارد.[7]: 24–26
قصه ماه پیشونی از قصه های شیرین ایرانی نیز شبیه این قصه است و ماه پیشونی شخصیت سیندرلا را در قصه دارد که با نامادری ظالم خود زندگی میکند و بر اثر اتفاق با دیوی آشنا می شود و چون به او خوبی میکند دیو از او می خواهد به چشمه ای برود و آب چشمه را به صورت خود بزند دختر این کار را انجام می دهد و روی صورتش ماه زیبایی ظاهر می شود و زیبا رو می شود در شب مهمانی شاهزاده به کمک پری لباسهای زیبا می پوشد و به مهمانی میرود و با شاهزاده می رقصد وقتی متوجه می شود نامادری اش دارد به خانه بر میگردد به سرعت قصر شاه را ترک می کند اما یک لنگه از کفشش در کاخ شاه جا میماند پسر شاه تمام شهر و روستاها را برای پیدا کردن صاحب کفش می گردد و ماه پیشونی را پیدا می کند او را به کاخ می برد و با او ازدواج می کند ریشه این قصه و تاریخ پیدایش آن معلوم نیست اما شواهد نشان می دهد که ریشه ای کهن دارد اما آیا داستان سیندرلا از این قصه ایرانی اقتباس شده باشد یا نه معلوم نیست هر چه هست قصه ماه پیشونی شباهت های زیادی با داستان سیندرلا دارد و حتی از جهاتی پخته تر و زیباتر و متناسب با ذوق و سلیقه کودکان است