سلول
واحد اساسی ساختاری، عملکردی و بیولوژیکی جانداران / From Wikipedia, the free encyclopedia
سِلّول یا یاخته[1] (به انگلیسی: Cell)، (به فرانسوی: Cellule)، (در زبان لاتین به معنای اتاق کوچک) واحد اصلی ساختاری، عملکردی و بیولوژیکی همهٔ موجودات زنده شناخته شدهاست. سلولها اغلب، کوچکترین واحدهای حیات و به عبارتی واحدهای ساختمانی حیات نامیده میشوند. به علم مطالعهٔ یاختهها، زیستشناسی سلولی، زیستشناسی سلولی یا سیتولوژی گفته میشود. سلولها از سیتوپلاسم محصور در غشای سلولی تشکیل شدهاند؛ که حاوی بسیاری از زیست مولکولها مانند پروتئینها و اسیدهای نوکلئیک است.[2] بیشتر سلولهای گیاهی و جانوری فقط در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده هستند و ابعادی بین ۱ تا ۱۰۰ میکرومتر دارند. موجودات زنده را میتوان به عنوان تک سلولی (متشکل از یک یاخته منفرد مانند باکتریها) یا چندسلولی (از جمله گیاهان و جانوران) طبقهبندی کرد. بیشتر موجودات زندهٔ تک سلولی بهعنوان میکرو اُرگانیسمها طبقهبندی میشوند.[3]
سلولها توسط رابرت هوک در سال ۱۶۶۵ میلادی کشف شدند. وی آنها را به دلیل شباهت شان با اتاقهای صومعه ای که راهبهای مسیحی در آن، ساکن بودند، سلول نام گذاری کرد. نظریه یاخته، نخستین بار در سال ۱۸۳۹ میلادی توسط ماتیاس یاکوب اشلایدن و تئودور شوان ارائه شد؛ این نظریه بیان میکند که تمام موجودات زنده از یک تا میلیونها سلول تشکیل شدهاند و سلولها واحدهای اصلی ساختار و عملکرد در تمام موجودات زنده هستند.[4] سلولها دست کم از ۳٫۵ میلیارد سال پیش، روی زمین پدیدار شدهاند.[5]