رفتار همجنسگرایانه در جانوران
From Wikipedia, the free encyclopedia
رفتارهای همجنسگرایانه در جانوران شامل گسترهٔ وسیعی از رفتارهایی میشود که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، جنسی تلقی میشوند. این رفتارها منحصر به آمیزش جنسی نیستند و شامل بسیاری کنشهای جنسی-اجتماعی هستند. چنین رفتارهایی در میان تعداد بیشماری از جانوران دیده و ثبت شدهاند و از جمله رفتارهای طبیعی معمول در همهٔ گروههای جانوری هستند.
برخلاف انسانها، گرایش جنسی برای جانوران تعریفپذیر نیست و هر نمونه میتواند در عین حال هر دو رفتار دگرجنسخواهانه و همجنسخواهانه را از خود بروز دهد؛ از این رو، بررسیها بر روی پدیده همجنسگرایی در میان جانوران منحصر به رفتارهای بروز داده شده از سوی آنها است و نه گرایش احتمالی جنسیشان. این رفتارها، بسته به نوع تعریفشان، میتوانند شامل ابراز محبت و مراسم متداول در جفتپیوندی، یا رفتارهای آشکارا آمیزشی همچون جفتگیری، تحریک جنسی، آمیزش دهانی، و سوار شدن باشند. بسته به گونه زیستی، تنوع این رفتارها میتواند بسیار گسترده باشد.
از دیدگاه فرگشتی، این پرسش که چرا جانوران اقدام به برقراری روابطی جنسی میکنند که عامل محرکشان زادآوری نیست، ذهن پژوهشگران را برای دهههای متوالی به خود مشغول کردهاست؛ چرا که طبق برداشت کلاسیک از فرگشت، تلاش هر یاخته بر افزایش موالید خود است تا شانس رسیدن ژن خود به نسل بعدی را بالا برد. اگرچه پژوهشهای گوناگون تلاش کردهاند تا علت پدید آمدن این رفتارها را از این منظر توضیح دهند، اما تاکنون هیچ نظریهٔ فراگیری که بتواند کارکرد فرگشتی چنین رفتارهایی را در گروه گستردهای از جانوران توضیح دهد، بیان نشدهاست. چنین چیزی عدهای از دانشمندان را بر این باور رساندهاست که پدید آمدن این رفتارها، نه به خاطر کارکرد ویژهشان، بلکه محصول جانبی دیگر سازوکارهای مرتبط با فرگشت و نیز تنوع زیستی موجود در زمین است. در بسیاری از کنشهای همجنسگرایانه، میتوان ردپای تعاملات جنسی-اجتماعی گروههای جانوری را، به ویژه در میان گروههای از دیدگاه فرگشتی پیشرفتهتری که ساختارهای اجتماعی پیچیده دارند، مشاهده کرد. این مشاهدات در بیشترین میزان خود در میان گروههای نخستی دیده میشوند؛ گروهی که نزدیکترین ارتباط را با انسان دارا هستند.
بررسیهای دیگر تلاش کردهاند ارتباط ژنتیک و محیط زندگی را در بروز چنین رفتارهایی دریابند. ایجاد جهش در ژنهای تعدای از جانوران، به ویژه مگسهای سرکه، اگرچه توانستهاست به درک دلایل مختلف بروز این رفتارها کمک کند، اما به نتیجه فراگیری دربارهٔ تأثیر ژنتیک منجر نشدهاست. بررسیهای محیطی و تأثیر محیطهای بسته با انتخاب جنسی محدود، بالا رفتن میزان رفتارهای همجنسخواهانه را نشان دادهاند. همچنین، تلاش به دستیابی به لذت صِرف در رابطهٔ جنسی (صرف نظر از دگرجنسگرایانه یا همجنسگرایانه بودن آن) میتواند دلیل دیگری بر پدیدآمدن این رفتارها باشد.