درگیریهای جنوب لبنان (۲۰۰۰–۱۹۸۵)
جنگ ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۰ بین اسرائیل و شورشیان در لبنان جنوبی / From Wikipedia, the free encyclopedia
درگیری در لبنان جنوبی (۲۰۰۰–۱۹۸۸) (که در اسرائیل به عنوان کمپین حریم امنیتی در لبنان شناخته میشود)[12][13] به ۱۵ سال جنگ میان شبه نظامیان نیابتی اسرائیل به نام ارتش جنوب لبنان با کمک و پشتیبانی نظامی و لجستیکی نیروهای دفاعی اسرائیل علیه چریکهای مسلمان لبنان به رهبری حزبالله لبنان مورد حمایت ایران اشاره دارد. این جنگ در منطقهای به اسم «حریم امنیتی» در جنوب لبنان رخ داد.[14][15][13] این جنگ میتواند به ادامه درگیریها در این منطقه نیز اشاره داشته باشد مانند:شروع عملیات سازمان آزادیبخش فلسطین (PLO) به جنوب لبنان پس از سپتامبر سیاه در اردن.
درگیریهای جنوب لبنان | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از درگیری اسرائیل - لبنان و درگیری حزبالله - اسرائیل | |||||||
یک نفربر زرهپوش اسرائیلی در حال نزدیک شدن به یک پایگاه ارتش جنوب لبنان در جنوب لبنان، ۱۹۸۷ | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
اسرائیل ارتش جنوب لبنان |
حزبالله لبنان جنبش امل جمول جبهه خلق برای آزادی فلسطین | ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
آنتوان لحد عقل هاشم † شیمون پرز آریل شارون ایهود باراک ایریز گرستین † |
سید عباس موسوی † سید حسن نصرالله جورج حاوی الیاس عطا الله نبیه بری احمد جبرئیل | ||||||
قوا | |||||||
ارتش جنوب لبنان: ۲٬۵۰۰ نیرو[3] ارتش اسرائیل: ۱٬۰۰۰–۱٬۵۰۰ نیرو[3] | نامشخص | ||||||
تلفات و خسارات | |||||||
ارتش جنوب لبنان: ۶۲۱ کشته (۱۹۷۸–۲۰۰۰) (ادعای ارتش جنوب لبنان)[4] ۱٬۰۵۰ کشته ۶۳۹ زخمی (۱۹۸۲–۱۹۹۹) (ادعای حزبالله)[5] ارتش اسرائیل: ۵۵۹ کشته[6] (۲۵۶ نفر در جنگ)[3] ۸۴۰ زخمی[3] |
حزبالله : ۱٬۲۷۶ کشته (۱۹۸۲–۲۰۰۰)[7] ~۱٬۰۰۰ زخمی (۱۹۸۲–۱۹۹۹)[5] | ||||||
۲۷۰ غیرنظامیان لبنانی کشته شدند[8][9][10] ۵۰۰ غیرنظامیان لبنانی زخمی شدهاند.[8] ۷ غیرنظامیان اسرائیلی که توسط موشک کشته شدند[11] |
علت جنگ، تنش تاریخی بین آوارگان فلسطینی و جناحهای لبنانی بود که جنگ سیاسی داخلی لبنان را در میان جناحهای مختلف به وجود آورد. با توجه به این موضوع، درگیریهای لبنان جنوبی را میتوان بخشی از جنگ داخلی لبنان نیز دانست.
در درگیریهای قبل از حمله اسرائیل به لبنان در ۱۹۸۲، اسرائیل تلاش کرد تا پایگاههای ساف (سازمان آزادیبخش فلسطین) را با حمایت از شبه نظامیان مارونی مسیحی لبنان ریشه کن کند.
حمله سال ۱۹۸۲ منجر به خروج ساف از لبنان شد. ایجاد حریم امنیتی در جنوب لبنان به نفع غیرنظامیان اسرائیلی بود، اگرچه هزینه زیادی برای غیرنظامیان فلسطینی و لبنانی در پی داشت. علیرغم موفقیت اسرائیل در ریشه کن کردن پایگاههای ساف و عقبنشینی نسبی آن در سال ۱۹۸۵، این حمله اسرائیل بر شدت درگیری با شبه نظامیان محلی لبنان افزود و منجر به تحکیم چندین جنبش محلی شیعه مسلمان در لبنان از جمله حزبالله و جنبش امل در جنوب شد
جنبش امل یک جنبش چریکی سازمان یافته نشده در جنوب بود. با گذشت سالها، تلفات نظامی هر دو طرف بیشتر شد، زیرا هر دو طرف از سلاحهای مدرن تری استفاده میکردند و حزبالله در تاکتیکهای خود پیشرفت میکرد. در اوایل دهه ۱۹۹۰، حزبالله با حمایت سوریه و ایران به عنوان گروه پیشرو و قدرت نظامی ظاهر شد و فعالیت چریکی را در جنوب لبنان در انحصار خود داشت.
بدون هدفی مشخص در جنوب لبنان، ارتش اسرائیل با نوع جنگ حزبالله آشنا نبود اگرچه میتوانست به حزبالله ضرر وارد کند، اما هیچ استراتژی طولانی مدت وجود نداشت.
هدف قرار دادن حزبالله با موشکهای جلیل جهت محافظت از جوامع شمالی اسرائیل و حریم امنیتی، متناقض به نظر میرسید. حزبالله همچنین در جنگ روانی سرآمد بود و اغلب حملات خود به سربازان اسرائیلی را رسانهای میکرد.[16]
پس از فاجعه هلیکوپتر اسرائیلی در سال ۱۹۹۷، این سؤال برای مردم اسراییل بهطور جدی مطرح شد که آیا ادامه اشغال لبنان جنوبی ارزش دارد؟ جنبش چهار مادر در خط مقدم گفتمان عمومی قرار گرفت و نقش اصلی را در جلب افکار عمومی جهت کنارهگیری اسرائیل داشت.[17]
در اسرائیل عقیده بسیاری بر این بود که حریم امنیتی موقتی است، اما دولت اسرائیل امیدوار بود که یک عقبنشینی در چارچوب توافق گستردهتری با سوریه و - در پی آن - لبنان انجام شود. با این حال، مذاکرات با سوریه شکست خورد چون در سال ۲۰۰۰، به دنبال وعده مبارزات انتخاباتی، ایهود باراک، او به نخستوزیری رسید و یک طرفه نیروهای اسرائیلی را از جنوب لبنان خارج کرد.[14]
مطابق با قطعنامه ۴۲۵ شورای امنیت در ۱۹۷۸؛ این عقبنشینی منجر به فروپاشی فوری ارتش جنوب لبنان شد و بسیاری از اعضای آن به اسرائیل فرار کردند.[18] دولت لبنان و حزبالله هنوز عقبنشینی را ناقص میدانستند تا اینکه اسرائیل از کشتزارهای شبعا خارج شد.
به دنبال عقبنشینی، حزبالله کنترل نظامی و غیرنظامی خود را در قسمت جنوبی لبنان در انحصار خود درآورد. در سال ۲۰۲۰، اسرائیل این درگیری را به عنوان یک جنگ تشخیص داد.[12]