جمهوری آفریقای مرکزی
کشوری در قاره آفریقا / From Wikipedia, the free encyclopedia
جمهوری آفریقای مرکزی (به فرانسوی: République centrafricaine) کشوری محصور در خشکی واقع در مرکز آفریقا است. این کشور از شمال با چاد و از شمال شرقی با سودان، از شرق با سودان جنوبی از جنوب با جمهوری دموکراتیک کنگو و از جنوب غربی با جمهوری کنگو و از غرب با کامرون مرز مشترک دارد. آفریقای مرکزی ۶۲۰ هزار کیلومتر مربع وسعت و ۴٬۷ میلیون نفر جمعیت دارد. بزرگترین شهر و پایتخت این کشور شهر بانگی است. زبان رسمی این کشور، سانگو و فرانسوی است. جمهوری آفریقای مرکزی یک حکومت ریاستی، متمرکز با حاکمیت دینی است. این کشور سالها یکی از بدترین کشورها از نظر شاخص توسعه انسانی و امید به زندگی و کیفیت زندگی و ثروت همراه چاد، نیجر، سودان جنوبی، سومالی، یمن و افغانستان بودهاست.
سرود: La Renaissance (فرانسوی) E Zingo (سانگو) "نوزایی" | |
موقعیت جمهوری آفریقای مرکزی (آبی تیره) – در آفریقا (آبی روشن و خاکستری تیره) | |
پایتخت | بانگی ۴°۲۲′ شمالی ۱۸°۳۵′ شرقی |
بزرگترین شهر | پایتخت |
زبان(های) رسمی | زبان فرانسوی زبان سانگو |
گروههای قومی | |
نام(های) اهلیت | Central African |
حکومت | حکومت متمرکز نظام نیمهریاستی جمهوری |
• رئیسجمهور | فوستن-آرکانژ توادرا |
• نخستوزیر | Firmin Ngrébada |
قوه مقننه | مجلس ملی |
استقلال | |
• از فرانسه | ۱۳ اوت ۱۹۶۰ |
• تأسیس امپراتوری آفریقای مرکزی | ۴ دسامبر ۱۹۷۶ |
• جمهوری احیا شد | ۲۱ سپتامبر ۱۹۷۹ |
مساحت | |
• کل | ۶۲۲٬۹۸۴ کیلومتر مربع (۲۴۰٬۵۳۵ مایل مربع) (۴۴ام) |
• آبها (٪) | ۰ |
جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۱۶ | ۴٬۵۹۴٬۶۲۱[1] (۱۱۹ام) |
• سرشماری ۲۰۰۳ | ۴٬۹۸۷٬۶۴۰[2] |
• تراکم | ۷٫۱ بر کیلومتر مربع (۱۸٫۴ بر مایل مربع) (۲۲۱ام) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۱۷ |
• کل | $۳٫۴۵۴ بلیون[3] |
• سرانه | $۶۹۳[3] |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۱۷ |
• کل | $۲٫۰۰۳ بیلیون[3] |
• سرانه | $۴۰۱[3] |
شاخص جینی (۲۰۰۸) | ۵۶٫۳[4] ۲۸ام |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۲۲) | ۰٫۴۰۴[5] ۱۸۸ام |
واحد پول | فرانک سیافای آفریقای میانه بیتکوین[6] (XAF ,BTC) |
منطقه زمانی | یوتیسی+۱ (WAT) |
جهت رانندگی | راست[7] |
پیششماره تلفنی | +۲۳۶ |
کد ایزو ۳۱۶۶ | CF |
دامنه سطحبالا | .cf |
روز ۱۳ اوت ۱۹۶۰ از فرانسه استقلال یافت و این پس از آن صورت گرفت که دو سال پیش از آن به خودمختاری دست یافتهبود. کشور آفریقای مرکزی مدت ۳۰ سال توسط رؤسای جمهوری که قدرت را به زور و با انتخابات تقلبآمیز بهدست آوردهبودند اداره شد. نخستین انتخابات دموکراتیک در سال ۱۹۹۳ برگزار شد که در پی آن آنژ-فلیکس پاتاسه به ریاستجمهوری رسید.[8] وی اما در سال ۲۰۰۳ توسط ژنرال فرانسوا بوزیزه کنار زدهشد؛ بوزیزه در انتخابات ۲۰۰۵ پیروز شد. پس از او فاوستین-آرچانگه توادرا در سال ۲۰۱۶ به ریاستجمهوری این کشور رسید و در انتخابات ۲۰۲۱ نیز پیروز شد.
صلحبانان سازمان ملل متحد پس از بروز ناآرامی در جمهوری آفریقای مرکزی در سال ۲۰۱۴ مستقر شدند؛ زمانی که پس از سرنگونی رئیسجمهور وقت توسط شورشیان عمدتاً مسلمان که باعث خشم شبه نظامیان مسیحی شد، و اوضاع بحرانی شد. هزاران نفر در خشونتها کشته شدند و صدها هزار نفر به کشورهای همسایه گریختند.[9] تنشهای قومی در جمهوری آفریقای مرکزی تاکنون منجر به فرار ۱۰ درصد از مردم شدهاست. بهرغم حضور ۱۱ هزار نیروی حافظ صلح سازمان ملل متحد، هنوز بسیاری از بخشهای این کشور تحت کنترل نیروهای شورشی و باندهای تبهکاری است.[10]
جمهوری آفریقای مرکزی از کشورهای فقیر جهان است. قوم آکا در این کشور ساکنند.