تکامل اجتماعی-فرهنگی
تکامل جوامع / From Wikipedia, the free encyclopedia
تکامل اجتماعی-فرهنگی (به انگلیسی: Sociocultural evolution)، «تکاملگرایی اجتماعی فرهنگی» یا «تکامل فرهنگی» نظریههای اجتماعی و فرهنگی هستند که چگونگی تغییر جوامع و فرهنگ را در طول زمان توصیف میکنند. در حالی که «توسعه اجتماعی - فرهنگی» فرآیندهایی را دنبال میکند که تمایل به افزایش پیچیدگی یک جامعه یا فرهنگ دارند، تکامل اجتماعی - فرهنگی فرآیندی را در نظر میگیرد که میتواند منجر به کاهش پیچیدگی (انحطاط) شود یا میتواند تنوع یا تکثر را بدون هیچ تغییر ظاهراً مهمی در پیچیدگی ایجاد کند. (کلادوژنز).[1] تکامل اجتماعی - فرهنگی «فرآیندی است که توسط آن سازماندهی مجدد ساختاری در طول زمان تحت تأثیر قرار میگیرد و در نهایت شکل یا ساختاری را تولید میکند که از نظر کیفی از شکل اجدادی متفاوت است».[2]
بیشتر رویکردهای سده نوزدهم و برخی از سده بیستم به فرهنگ اجتماعی با این استدلال که جوامع مختلف به مراحل مختلف توسعه اجتماعی رسیدهاند، مدلهایی برای تکامل انسان بهطور کلی ارائه میکردند. جامعترین تلاش برای توسعه یک نظریه کلی تکامل اجتماعی با تمرکز بر توسعه نظامهای اجتماعی فرهنگی، کار تالکوت پارسونز (۱۹۰۲–۱۹۷۹)، در مقیاسی عمل کرد که شامل نظریه تاریخ جهان بود. تلاش دیگری، در مقیاس کمتر سیستماتیک، از دهه ۱۹۷۰ با رویکرد نظریه نظامهای جهانی امانوئل والرشتاین (۱۹۳۰–۲۰۱۹) و پیروانش آغاز شد.
رویکردهای جدیدتر بر تغییرات خاص جوامع فردی تمرکز میکنند و این ایده را رد میکنند که فرهنگها اساساً بر اساس میزان پیشرفت هر یک از آنها در مقیاس خطی فرضی پیشرفت اجتماعی متفاوت است. اکثر باستانشناسان و انسانشاسان فرهنگی مدرن در چارچوبهای نئوتکاملگرایی، زیستجامعهشناسی و نظریه مدرنسازی کار میکنند.