توماس هنری هاکسلی
From Wikipedia, the free encyclopedia
توماس هنری هاکسلی (به انگلیسی: Thomas Henry Huxley) افآراس (۴ مه ۱۸۲۵ –۲۹ ژوئن ۱۸۹۵) زیستشناس (آناتومیست) انگلیسی بود. وی به دلیل دفاعیههایش از نظریه فرگشت چارلز داروین به «بولداگ داروین» شهرت یافت.[2]
عالیجناب توماس هنری هاکسلی FRS FLS | |
---|---|
زادهٔ | ۴ مهٔ ۱۸۲۵ ایلینگ، میدلسکس، انگلستان |
درگذشت | ۲۹ ژوئن ۱۸۹۵ (۷۰ سال) ایستبورن، ساسکس، انگلستان |
تحصیلات |
|
شناختهشده برای | فرگشت، آموزش علوم، ندانمگرایی |
جایزه(ها) |
|
پیشینه علمی | |
شاخه(ها) | جانورشناسی؛ کالبدشناسی مقایسهای |
محل کار | نیروی دریایی، کالج سلطنتی جراحان، مدرسه سلطنتی معادن، مؤسسه سلطنتی، دانشگاه لندن |
راهنمایان دانشگاهی | توماس وارتون جونز |
دانشجویان برجسته |
|
امضاء | |
مناظره مشهور هاکسلی با ساموئل ویلبرفورس در سال ۱۸۶۰، نقطه عطف پذیرش عمومی فرگشت بود. هاکسلی روز قبلش تصمیم گرفته بود آکسفورد را ترک کند، ولی با ملاقاتی که با رابرت چیمبرز نویسنده کتاب وستیجها داشت، نظرش عوض شد و تصمیم گرفت او هم به مناظره بپیوندد. هاکسلی با ویلبرفورس که توسط ریچارد اوون حمایت میشد، بحث مشهور نزدیکی انسانها به کپیها را انجام داد.[3]
هاکسلی در پذیرش برخی ایدههای داروین مثل تدریجیگرایی کند بود، و دربارهٔ انتخاب طبیعی مردد بود، ولی با این حال از داروین در حوزه عمومی با قدرت دفاع میکرد. او در آموزش و پرورش علمی در بریتانیا نقش کلیدی ایفا کرد، و با تندرویهای سنتی دینی مبارزه میکرد.
توماس هاکسلی در سال ۱۸۹۶، واژه 'ندانمگرا' را برای توصیف دیدگاه خود نسبت به خداباوری ابداع کرد، که تا امروز هم کاربرد دارد.[4]
هاکسلی تحصیل رسمی نداشت، و تقریباً هر چیزی میدانست خودش آموخته بود. برخی او را بهترین کالبدشناس تطبیقی قرن ۱۹ دانستهاند.[5] او ابتدا روی بیمهرگان کار کرد، و بسیاری روابط ناشناخته میان این گروه را روشن کرد. سپس به مهرهداران روی آورد، و به ویژه روی رابطه کپیها و انسان کار کرد. بعد از مقایسه آرکئوپتریکس با کامپسوناتوس، نتیجهگیری کرد که پرندگان از دایناسورهای گوشتخوار فرگشت یافتهاند، نظریهای که تا به امروز نیز پذیرفتهشدهاست. تمایل به این بودهاست که این اثر آناتومیک خوب تحت تأثیر فعالیت پرانرژی و بحثبرانگیز وی به نفع تکامل و کارهای گسترده عمومی وی در زمینه آموزش علمی باشد که هر دو اثرات قابل توجهی در جامعه در انگلیس و جاهای دیگر داشتهاند. سخنرانی رومی هاکسلی در سال ۱۸۹۳ با عنوان «تکامل و اخلاق» در چین بسیار تأثیرگذار بود. ترجمه چینی از سخنرانی هاکسلی حتی ترجمه چینی خاستگاه گونهها داروین را دگرگون کرد.