تاریخ فرگشتی گیاهان
From Wikipedia, the free encyclopedia
فرگشت گیاهان به دامنه گستردهای از پیچیدگیها، از نخستین فرشهای جلبکی، جلبکهای سبز چندسلولی دریایی و آبشیرین، خزهتباران خاکی، لیکوپودیوپسیدا و سرخسها گرفته تا بازدانگان و نهاندانگان (گیاهان گلدار) امروزی منجر شدهاست. باوجود اینکه بسیاری از نخستین گروهها همچنان به رشد خود ادامه میدهند (نمونهای از آنان جلبکهای قرمز و سبز در محیطهای دریایی هستند) گروههایی که تازگی مشتق شدهاند، و جانشین آنانی که پیشتر ازنظر بومشناختی غالب بودهاند، شدهاند. مانند پیروزی گیاهان گلدار بر بازدانگان در محیطهای خاکی.[1]: 498
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد سیانوباکتریها و یوکاریوتهای فتوسنتزی چندسلولی در آغاز ۱ میلیارد سال پیش در جمعیتهای آبشیرین در خشکی زندگی میکردند،[7] و جمعیتهایی از جانداران پیچیده و چندسلولی فتوسنتزکننده در خشکی در پایان پرکامبرین، یعنی حدود ۸۵۰ سال میلیون سال پیش، وجود داشتند.[8]
شواهدی از ظهور گیاهان خاکی رویاندار که برای نخستین بار در میانه دوره اردویسین (حدود ۴۷۰ میلیون سال پیش)، و در میانه دوونین (حدود ۳۹۰ میلیون سال پیش) پدیدار شدند؛ که بسیاری از ویژگیهایی که امروزه در گیاهان خاکی شناخته میشوند، ازجمله ریشه و برگ در آنان وجود داشتند. در پایان دوونین (حدود ۳۷۰ میلیون سال پیش) برخی از گیاهان بدون هاگ مانند باستانسرخس دارای بنلاد آوندساز بودند که چوب تولید میکرد و جنگلهایی از درختان بلند را تشکیل داده بود. همچنین در پایان دوونین، Elkinsia، یک دانهسرخستبار اولیه، دانههایی را فرگشت داده بود.[9] نوآوری فرگشتی در دیگر دورانهای پیدازیستی ادامه داشت و هنوز هم ادامه دارد. بیشتر گروههای گیاهی از رویداد انقراض پرمین-تریاس آسیب ندیدند، اگرچه ساختار جمعیتها تغییر کرد. این ممکن است صحنه را برای ظهور گیاهان گلدار در تریاس (حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش)، و متنوعشدن پسین آنان در کرتاسه و پالئوژن آماده کرده باشد. واپسین گروه بزرگ گیاهان که فرگشت یافتند گندمیان بودند که در میانه پالئوژن، از حدود ۴۰ میلیون سال پیش اهمیت یافتند. گندمیان، و همچنین بسیاری از گروههای دیگر، سازوکارهای نوینی از سوختوساز را برای زنده ماندن از اندکی CO۲ و شرایط گرم و خشک مناطق گرمسیری در طول ۲۰ میلیون سال گذشته ایجاد کردند.