انقلاب ۱۹۵۲ مصر
From Wikipedia, the free encyclopedia
انقلاب ۱۹۵۲ مصر کودتای نظامی گروهی از افسران ارتش مصر در ۲۳ ژوئیه ۱۹۵۲ بود که توسط حرکت افسران آزاد (به عربی؛ ضُبّاط الأحرار) به رهبری محمد نجیب و جمال عبدالناصر انجام شد. در پی این کودتای نظامی ملک فاروق پادشاه مصر از قدرت خلع شده، پسرش ملک فؤاد دوم جانشین او شد. چندی بعد جانشین او نیز خلع شده و نظام پادشاهی مصر با یک حکومت جمهوری جایگزین شد.
انقلاب ۱۹۵۲ مصر | |||||
---|---|---|---|---|---|
رهبران انقلاب مصر؛ محمد نجیب (چپ) و جمال عبدالناصر (راست) در یک کادیلاک | |||||
| |||||
طرفهای درگیر | |||||
پادشاهی مصر حمایت شده توسط: بریتانیا |
خیزش افسران آزاد (مصر) حمایت شده توسط: اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی ایالات متحده آمریکا (جزئی) | ||||
فرماندهان و رهبران | |||||
فاروق یکم احمد نقیب الهلالی |
محمد نجیب جمال عبدالناصر انور سادات خالد محییالدین عبداللطیف بغدادی عبد الحکیم عامر جمال سالم صلاح سالم زکریا محییالدین حسین الشافعی حسن ابراهیم کمالالدین حسین عبدالمنعم امین |
این انقلاب با تهدیدهای فوری قدرتهای امپریالیستی غرب، به ویژه فرانسه و بریتانیا که مصر را از سال ۱۸۸۲ اشغال کرده بود، روبهرو شد. هر دو از افزایش احساسات ملیگرایانه در سرزمینهای تحت کنترل خود در سراسر آفریقا و جهان عرب بیم داشتند. وضعیت جنگ در حال انجام با اسرائیل نیز چالشی جدی ایجاد کرد، زیرا افسران آزاد بر حمایت قاطع مصر از فلسطینیان افزودند. این دو مسئله چهار سال پس از انقلاب هنگامی که مصر توسط انگلیس، فرانسه و اسرائیل در بحران سوئز سال ۱۹۵۶ مورد حمله قرار گرفت با هم تلاقی کردند. علیرغم تلفات عظیم نظامی، جنگ به عنوان یک پیروزی سیاسی برای مصر تلقی میشد، به ویژه اینکه با خروج نیروهای بیگانه، کانال سوئز برای اولین بار از سال ۱۸۷۵ در کنترل بی رقیب مصر قرار گرفت، پاک کردن آنچه که به عنوان نشانه تحقیر ملی دیده میشد. این جذابیت انقلاب در سایر کشورهای عربی و آفریقایی را تقویت کرد.
این انقلاب پایان حضور نظامی بریتانیا در مصر را به همراه داشت و موجب استقلال سودان شد که پیش از آن به صورت مستعمره مشترک بریتانیا و مصر اداره میشد. حکومت انقلابی مصر سیاستهایی ناسیونالیستی و ضدامپریالیستی را در پیش گرفته و به صورت هواخواه جدی ناسیونالیسم عربی و جنبش عدم تعهد درآمد.
این انقلاب هر ساله در ۲۳ ژوئیه گرامی داشته میشود.