امپراتوری آشور
From Wikipedia, the free encyclopedia
آشور (خط میخی نو آشوری:، سریانی: ܐܬܘܪ) نام تمدنی بزرگ و باستانی در میانرودان بود. این تمدن ابتدا تبدیل به دولتشهری باستانی سپس دولتی منطقهای و در نهایت به امپراتوری عظیم شد. حدود چهار هزار سال پیش این دولت به وجود آمد و مدت هزار و سیصد و پنجاه سال دوام آورد. این پادشاهی بر سرزمینهای فنیقیه، فلسطین، مصر باستان، بابل، ایلام و باختر فلات ایران تا خلیج پارس حکمرانی میکرد. در سال ۶۱۲ پ. م دولتهای پادشاهی ماد و امپراتوری بابل نو دولت آشور را شکست داده و آن را تسخیر کردند. شهرت آشوریها به جنگیدن، خونریزی، ساخت سلاح، سنگتراشی، ساخت جاده و پست است. آشوریها بر همسایگان خود تأثیرات زیادی گذاشتند.[1]
امپراتوری آشور | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱۹۰۶ پیش از میلاد–۶۰۹ پیش از میلاد | |||||||||||||
نقشهٔ امپراتوری آشور و متصرفاتش | |||||||||||||
پایتخت | شهر آشور شوبات_انلیل کالح دور شاروکین نینوا | ||||||||||||
زبان(های) رایج | زبان آرامی، زبان اکدی و زبان سومری | ||||||||||||
دین(ها) | ادیان میانرودان باستان | ||||||||||||
حکومت | پادشاهی | ||||||||||||
پادشاه | |||||||||||||
• ۱۸۶۷–۱۹۰۶ پیش از میلاد | اریشوم یکم (نخستین) | ||||||||||||
• ۶۱۲–۶۰۹ پیش از میلاد | آشوراوبالیت دوم (واپسین) | ||||||||||||
دوره تاریخی | عصر آهن | ||||||||||||
۱۹۰۶ پیش از میلاد | |||||||||||||
۶۱۲ پیش از میلاد | |||||||||||||
۶۰۹ پیش از میلاد | |||||||||||||
|
تاریخ این تمدن از اوایل عصر برنز شروع میشود و تا اواخر عصر آهن به طول میانجامد. تاریخ دانان و باستانشناسان امروزین معمولاً برای مطالعه این تمدن آن را به دوره آشوری اولیه (c. ۲۶۰۰–۲۰۲۵ پیش از میلاد)، دوره آشور کهن یا قدیم (c. ۲۰۲۵–۱۳۶۴ پیش از میلاد)، دوره آشوری میانه (c. ۱۳۶۳–۹۱۲ پیش از میلاد)، دوره آشوری نو (۹۱۱–۶۰۹ پیش از میلاد) و دوره پسا امپراتوری (۶۰۹ پیش از میلاد- ۲۴۰ میلادی) و بر اساس تغییرات سیاسی و تغییرات تدریجی زبان آشوری تقسیم کردهاند. آشور، اولین پایتخت آشوریان، در حدود ۲۶۰۰ سال پیش بنیان گذاشته شد؛ هرچند، هیچ مدرکی دال بر استقلال این شهر تا قبل از فروپاشی سلسله سوم اور تا قرن ۲۱م قبل از میلاد وجود ندارد.[2] آشوریان در دوره آشوری نو به اوج قدرت خود میرسند و تا آن زمان هیچ امپراتوری به بزرگی امپراتوری آشوری وجود نداشت و امپراتوری آشوری دارای قویترین ارتش زمانه خود در جهان بود[3] و دامنه وسعتش از سمت شرق از فلات ایران آغاز و از سمت غرب تا مصر گسترده شده بود.[4][5][6]
موفقیت این امپراتوری تنها بخاطر داشتن پادشاهانی جنگجو و پرانرژی نبود، بلکه به دلیل استفاده مؤثر از سیستمهای مدیریتی پیچیده در سرزمینهای تصاحب شده این امپراتوری نیز میباشد.
این امپراتوری تأثیر بسزایی بر ادبیات و سنت دینی جهان یونانی رومی و عبری داشتهاست.[7][8]