امپراتوری
کشوری پهناور متشکل از ملیتهای مختلف / From Wikipedia, the free encyclopedia
امپراتوری[persian-alpha 1] (به انگلیسی: Empire) برگرفته از عنوان امپراتور (به لاتین: Imperator) به یک نهاد سیاسی اطلاق میشود که بر سرزمین وسیعی متشکل از اقوام و ملتهای مختلف حکمرانی کند. یک امپراتوری عموماً باید واجد خصوصیات زیر باشد: [1][2]
- از حیث قلمرو، جمعیت، و توان سیاسی، مشتمل بر چند ملت، قوم یا سرزمینهایی بزرگ با نژادها یا فرهنگهای متفاوت باشند.
- از اِستیلای یک قبیله یا ملت توانمندتر بر سایر اقوام یا مردم حاصل شده باشد، بهشرطی که غلبه استمرار یابد و ملتهای مغلوب حقیر شمرده شوند، چنانکه وحدت امپراتوری بیشتر از طریق اعمال قدرت حاصل شده باشد تا از راه رضایت خاطر اقوام متنوع.
- از حیث ساخت سیاسی، توان در اختیار شخصی نظیر امپراتور قرار داشته باشد و تمام توانهای محلی از اختیارات تفویضی[3] او مایه گرفته باشند.
- وجود نظریهای جامع تحت عنوان دین، ایدئولوژی یا قانونی مشترک که فراهم آورندهٔ ساختی سیاسی و اخلاقی باشد و موجب یکپارچگی افکار و رفتار اقوام مختلف شود.
امپراتوریها در تاریخ به شکلهای باستانی یا مدرن، متمرکز یا غیرمتمرکز و خشن یا نسبتاً صلح جو وجود داشتهاند. همچون دیگر حکومتها، یک امپراتوری نیز ساختار سیاسی خود را حداقل با اندازهای از اجبار، حفظ میکند. امپراتوریهای زمینی (مانند امپراتوری مغول) تمایل به گسترش در حوزهٔ پیوسته دارند؛ درحالی که امپراتوریهای دریایی (مانند امپراتوری بریتانیا) در سرزمینهایی پراکندهتر و در قارههای متفاوت گسترده هستند.