Txikipedia:Zereal
From Wikipedia, the free encyclopedia
Zerealak edo laboreak gizakiek eta animaliek jateko erabiltzen diren ale irintsu batzuk dira; gainera, izen berbera dute ale horiek ematen dituzten landareek ere. Garia, artoa, eta arroza dira zerealik ohikoenak; ez hain ohikoak, berriz, zekalea, garagarra, oloa eta artatxikia dira. Guztiak munduko leku ezberdinetatik datoz.
Zerealaren aleak landarearen beraren haziak dira, eta jateko erabiltzen dira. Zerealak oso goiz hasi ziren jateko erabiltzen, Harri Aroan hain zuzen ere. Neolitoan nekazaritza asmatu zen: jendeak aleak neguan pilatzen zituen eta udaberrian ereiten. Ereiteko, alerik handienak edo osasuntsuenak erabiltzen ziren.
Zereal aleak landaretik ateratzen dira uzta egin eta gero, eta ondoren ehotzen edo birrintzen dira, irina ateratzeko. Ura eta irina nahasiz, halako ore bat lortzen da; eta hau harri baten gainean jarrita edo labe baten barruan berotzen denean, ogia egiten da. Ogia gizakien janaririrk garrantzitsuenetako bat izan da historia osoan.