Lankide:IratiME/Proba orria
From Wikipedia, the free encyclopedia
Gripea (edo influentza) influenzavirus-ak eragindako gaixotasun infekzioso bat da. Influenzavirusa RNA motako birusa da eta Orthomyxoviridae familiaren barruan sailkatzen da[1].
Gripearen sintomak bat-batean agertzen dira eta horien artean sukarra, eztarriko mina, eztula, ondoeza, nekea, buruko mina, muskuluetako mina, artikulazioetako mina, sudur-kongestioa, doministikuak eta ahultasuna aurki daitezke. Gripeak umeetan ere oka eta beherakoak eragin ditzake[2].
Gripea dutenak, orokorrean, egun gutxi batzuen epean sendatzen dira, baina zenbait kasuetan gaixotasuna larritu daiteke eta hilgarria izatera ere iritsi daiteke[2], batez ere, ume txikietan, haurdun dauden emakumeetan, adin handiko helduetan eta sistema immunitarioan afekzioak dituzten pertsonetan, besteak beste[3].
Gripearen birusek urteroko sasoiko epidemiak edo, gutxiagotan, pandemiak eragiten dituzte. Infektatuak dauden pertsonek jaurtikitutako arnas-tanten bidez trasmititzen dira eta orokorrean, haiengandik nahiko gertu (metro bat baino gutxiago) egon behar da infekzioa hartzeko[4].
Orokorrean sintomak leuntzeko tratamenduak erabiltzen dira. Kasu larrienetan sendagai antibiralak erabiltzen dira, baino hauek eraginkortasun nahiko mugatua dute. Antibiotikoak erabilgarriak dira soilik, bakterioekin koinfekzio bat baldin badago[3].
Gripearen aurkako txertoak gaixotasunaren prebentziorako funtsezko tresnak dira. Txertoak poblazio osoarentzako gomendagarriak dira, baino batez ere gaixotasuna hartzeko arrisku handien duten pertsonentzako eta sintoma larriak izateko arrisku gehien duten pertsonentzako baliagarriak dira[3].