Τσανγκ Χενγκ
Κινέζος επιστήμονας / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Τσανγκ Χενγκ (κινεζικά: 张衡) (78–139 μ.Χ.) ήταν Κινέζος πολυμαθής επιστήμονας και πολιτικός, ο οποίος έζησε κατά τη διάρκεια της Δυναστείας Χαν. Σπούδασε στις πρωτεύουσες πόλεις Λουογιάνγκ και Τσανγκάν, πέτυχε επιτυχία ως αστρονόμος, μαθηματικός, σεισμολόγος, υδραυλικός μηχανικός, εφευρέτης, γεωγράφος, χαρτογράφος, εθνογράφος, καλλιτέχνης, ποιητής, φιλόσοφος, πολιτικός και λογοτέχνης.
Τσανγκ Χενγκ | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | 張衡 (Κινεζικά) |
Γέννηση | 78 Νανγιάνγκ |
Θάνατος | 139 Λουογιάνγκ |
Χώρα πολιτογράφησης | Eastern Han |
Θρησκεία | Κομφουκιανισμός |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | χαρτογράφος μαθηματικός αστρονόμος ποιητής ανθρωπολόγος γεωγράφος φιλόσοφος εφευρέτης μηχανολόγος μηχανικός πολιτικός |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα |
Ο Τσανγκ Χενγκ ξεκίνησε την καριέρα του ως ανήλικος δημόσιος υπάλληλος στη Νανγιάνγκ. Τελικά, έγινε Επικεφαλής Αστρονόμος, Έπαρχος των Ταξιαρχών για τις Επίσημες Αμαξοστοιχίες και στη συνέχεια Συνοδός του Παλατιού στην αυτοκρατορική αυλή. Η αδιάλλακτη στάση του σε ιστορικά και ημερολογιακά ζητήματα τον οδήγησε στο να γίνει αμφιλεγόμενο πρόσωπο, εμποδίζοντάς τον να ανέλθει στο καθεστώς του Μεγάλου Ιστορικού. Ο πολιτικός ανταγωνισμός του με τους ευνούχους του παλατιού κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αυτοκράτορα Σουν (βασ. 125–144) οδήγησε στην απόφασή του να αποσυρθεί από την κεντρική αυλή για να υπηρετήσει ως διαχειριστής του Βασίλειου Χετζιάν, στο σημερινό Χεμπέι. Ο Τσανγκ επέστρεψε στο σπίτι του στη Νανγιάνγκ για μικρό χρονικό διάστημα, πριν ανακληθεί για να υπηρετήσει στην πρωτεύουσα για άλλη μια φορά το 138. Πέθανε εκεί ένα χρόνο αργότερα, το 139.
Ο Τσανγκ εφάρμοσε τις εκτεταμένες γνώσεις του στη μηχανική και τα γρανάζια σε αρκετές από τις εφευρέσεις του. Εφηύρε την πρώτη οπλική σφαίρα στον κόσμο που κινείται με νερό για να βοηθήσει την αστρονομική παρατήρηση,[1] βελτίωσε το ρολόι εισροής νερού προσθέτοντας άλλη μια δεξαμενή[2] και εφηύρε το πρώτο σεισμοσκόπιο στον κόσμο, το οποίο διέκρινε την κύρια κατεύθυνση ενός σεισμού 500 χλμ. μακριά.[1][3][4] Βελτίωσε προηγούμενους κινεζικούς υπολογισμούς για το π. Εκτός από την τεκμηρίωση περίπου 2.500 αστεριών στον εκτεταμένο κατάλογό του με αστέρια, ο Τσανγκ υπέβαλε επίσης θεωρίες για τη Σελήνη και τη σχέση της με τον Ήλιο: συγκεκριμένα, συζήτησε τη σφαιρικότητα της Σελήνης, τον φωτισμό της από το ανακλώμενο ηλιακό φως στη μία πλευρά και την κρυφή φύση της άλλης και τη φύση των ηλιακών και σεληνιακών εκλείψεων. Η ποίησή του φου (ραψωδία) και σι ήταν γνωστά στην εποχή του και μελετήθηκαν και αναλύθηκαν από μεταγενέστερους Κινέζους συγγραφείς. Ο Τσανγκ έλαβε πολλές μεταθανάτιες διακρίσεις για την εφευρετικότητά του. Μερικοί σύγχρονοι μελετητές συνέκριναν το έργο του στην αστρονομία με αυτό του Ελληνο-Ρωμαίου Πτολεμαίου (μ.Χ 86–161).