Τρίτη μάχη του Χαρκόβου
From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Τρίτη μάχη του Χαρκόβου ήταν μία σειρά από επιθετικές επιχειρήσεις στο Ανατολικό Μέτωπο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, της γερμανικής Ομάδας Στρατιών Νότος εναντίον του Κόκκινου Στρατού, γύρω από την πόλη του Χαρκόβου (ρώσικα: Харьков, ουκρανικά: Харків), μεταξύ 19 Φεβρουαρίου και 15 Μαρτίου 1943. Η γερμανική αντεπίθεση, γνωστή στους Γερμανούς ως Εκστρατεία του Ντονέτς και στους Σοβιετικούς ως Επιχειρήσεις του Ντονμπάς και του Χάρκοφ, οδήγησε στην καταστροφή περίπου 52 σοβιετικών μεραρχιών και την ανακατάληψη των πόλεων του Χάρκοβου και του Μπέλγκοροντ.
Τρίτη μάχη του Χαρκόβου | |||
---|---|---|---|
Ανατολικό Μέτωπο στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο | |||
Γερμανικές αντεπιθέσεις στο Ανατολικό Μέτωπο, Φεβρουάριος-Μάρτιος 1943 | |||
Χρονολογία | 19 Φεβρουαρίου 1943 – 15 Μαρτίου 1943 | ||
Τόπος | Χάρκοβο, Περιφέρεια Χάρκοφ, Σοβιετική Ένωση | ||
Έκβαση | Γερμανική Νίκη | ||
Αντιμαχόμενοι | |||
Ηγετικά πρόσωπα | |||
Δυνάμεις | |||
| |||
Απώλειες | |||
|
Καθώς η γερμανική Έκτη Στρατιά ήταν περικυκλωμένη στο Στάλινγκραντ, ο Κόκκινος Στρατός ανέλαβε μια σειρά ευρύτερων επιθέσεων ενάντια στο υπόλοιπο της Ομάδας Στρατιών Νότος. Οι σοβιετικές επιθέσεις κορυφώθηκαν στις 2 Ιανουαρίου, όταν οι Σοβιετικοί εξαπέλυσαν την Επιχείρηση Αστέρι, η οποία μεταξύ Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου διέσπασε τις γερμανικές άμυνες και οδήγησε στην ανακατάληψη του Χαρκόβου, του Μπέλγκοροντ και του Κουρσκ από τους Σοβιετικούς. Η σοβιετική επίθεση ήταν επιτυχής, είχε όμως ως αποτέλεσμα οι συμμετέχουσες σοβιετικές μονάδες να υπερεκταθούν. Αποδεσμευμένο, από τις 2 Φεβρουαρίου εξαιτίας της παράδοσης της γερμανικής Έκτης Στρατιάς, το Κεντρικό Μέτωπο του Κόκκινου Στρατού, έστρεψε την προσοχή του δυτικά και στις 25 Φεβρουαρίου επέκτεινε την επίθεση εναντίον αμφότερων των Ομάδων Στρατιών Νότος και Κέντρο. Εντούτοις, μετά από μήνες συνεχόμενων επιχειρήσεων, οι Σοβιετικοί είχαν υποστεί μεγάλες απώλειες και μερικές μεραρχίες είχαν μείνει με 1.000-2.000 ικανούς για μάχη στρατιώτες. Στις 19 Φεβρουαρίου, ο στρατάρχης Έριχ φον Μανστάιν πήρε την πρωτοβουλία να εξαπολύσει την αντεπίθεση του στο Χάρκοβο, χρησιμοποιώντας το νεοσυσταθέν 2o Σώμα Πάντσερ SS και δύο ακόμα στρατιές Πάντσερ.
Παρόλο που και οι Γερμανοί ήταν αποδυναμωμένοι, η Βέρμαχτ πλευροκόπησε επιτυχώς, περικύκλωσε και νίκησε τις εμπροσθοφυλακές του Κόκκινου Στρατού νότια του Χαρκόβου. Αυτό επέτρεψε στο φον Μανστάιν να ανανεώσει την επίθεση ενάντια στην ίδια την πόλη του Χαρκόβου, η οποία ξεκίνησε στις 7 Μαρτίου. Παρά τις διαταγές να περικυκλώσει το Χάρκοβο από τον νότο, το Σώμα Πάντσερ των SS αποφάσισε να εμπλακεί σε άμεση επίθεση στις 11 Μαρτίου. Η ενέργεια αυτή είχε ως αποτέλεσμα τέσσερις μέρες μαχών από σπίτι σε σπίτι πριν την ανακατάληψη της πόλης από την 1η Μεραρχία SS «Leibstandarte Adolf Hitler» στις 15 Μαρτίου. Δύο μέρες μετά οι Γερμανοί ανακατέλαβαν και το Μπέλγκοροντ, δημιουργώντας την προεξοχή που τον Ιούλιο του 1943 θα οδηγούσε στην Μάχη του Κούρσκ. Η γερμανική επίθεση κόστισε στον Κόκκινο Στρατό 70.000 απώλειες αλλά η μάχη από σπίτι σε σπίτι ήταν ιδιαίτερα αιματηρή και για το γερμανικό Σώμα Πάντσερ SS, το οποίο έχασε περίπου 4.400 στρατιώτες μέχρι το τέλος των επιχειρήσεων στα τέλη Μαρτίου.