Τζετ λαγκ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το τζετ λαγκ (αγγλικά: jet lag) ή χρονική υστέρηση βιολογικού ρολογιού[1] που αναφέρεται ιατρικά και ως αποσυγχρονισμός (desynchronosis) και σπανίως ως κιρκάδια δυσρυθμία (circadian dysrhythmia)[2] (ο όρος προέρχεται από το Λατινικό circa = γύρω, τριγύρω (ή κατά προσέγγιση, περίπου) + diēs = ημέρα), είναι μια φυσιολογική κατάσταση που προκύπτει από τις μεταβολές των κιρκάδιων ρυθμών του σώματος, οι οποίοι προκύπτουν από την ταχεία υπεραστική διαμεσημβρινή (transmeridian) (ανατολικά-δυτικά και δυτικά-ανατολικά), μεταφορά με αεροσκάφη υψηλής ταχύτητας. Για παράδειγμα, κάποιος που ταξιδεύει από τη Νέα Υόρκη στην Καλιφόρνια, αισθάνεται σαν ο χρόνος να ήταν τρεις ώρες αργότερα. Προηγουμένως, είχε ταξινομηθεί [3] ως μία από τις διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού του ύπνου.
Τζετ λαγκ | |
---|---|
Ειδικότητα | νευρολογία |
Συμπτώματα | διαταραχή ύπνου, Κούραση, πονοκέφαλος και ερεθιστικότητα |
Ταξινόμηση | |
ICD-10 | G47.25 |
ICD-9 | 307.45, 780.50 327.35 |
MeSH | D021081 |
Η κατάσταση του μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες, έως ότου κάποιος να προσαρμοστεί πλήρως στη νέα ζώνη ώρας. Μια (ιατρικώς) προτεινόμενη κατευθυντήρια γραμμή για ένα ποσοστό ανάκτησής της, είναι: μία ημέρα, ανά ζώνη ώρας που έχει διασχίσει. Το θέμα του τζετ λαγκ είναι ιδιαίτερα έντονο στους ιπτάμενους θαλάμου διακυβέρνησης (πιλότους), στους ιπτάμενους θαλάμου επιβατών (φροντιστές - αεροσυνοδούς) καθώς και στους συχνούς ταξιδιώτες. Οι Διεθνείς ταξιδιωτικοί Οργανισμοί και οι αεροπορικές εταιρείες, έχουν κανονισμούς που στοχεύουν στην καταπολέμηση της πιλοτικής κόπωσης, η οποία προκαλείται από το τζετ λαγκ. Ο κοινός όρος jet lag χρησιμοποιείται, επειδή πριν από την άφιξη των αεριωθούμενων αεροσκαφών, γενικά ήταν ασυνήθιστα τα μακρινά και γρήγορα ταξίδια, ώστε να προκαλέσουν τζετ λαγκ. Τα ταξίδια με ελικοφόρα αεροσκάφη και τρένα, ήταν βραδύτερα και πιο περιορισμένης απόστασης, από ό,τι οι πτήσεις των αεριωθούμενων αεροσκαφών και επομένως, δεν συνέβαλλαν τόσο πολύ στο πρόβλημα.