Συνθήκη του Τουρκμεντσάι
Συνθήκη ειρήνης μεταξύ ρωσικής και περσικής αυτοκρατορίας / From Wikipedia, the free encyclopedia
Η συνθήκη του Τουρκμεντσάι (Ρωσικά: Туркманчайский договор, Περσικά: عهدنامه ترکمنچای) ήταν συμφωνία μεταξύ της Περσίας (σύγχρονο Ιράν) και της ρωσικής αυτοκρατορίας, η οποία συνήφθη κατά τον Ρωσοπερσικό πόλεμο (1826-1828). Η συμφωνία υπεγράφη στις 22 Φεβρουαρίου (ν.η.) του 1828 στο Τουρκμεντσάι της Περσίας. Με τη συνθήκη, η Περσία παραχώρησε στη Ρωσία τον έλεγχο πολλών τομέων του Νότιου Καυκάσου: το χανάτο Εριβάν, το χανάτο Ναχιτσεβάν και το υπόλοιπο του χανάτου Ταλίς. Το σύνορο μεταξύ Ρωσίας και της Περσίας ορίστηκε στον ποταμό Αράς. Οι περιοχές που παραχωρήθηκαν, περιλαμβάνουν τη σύγχρονη Αρμενία, τα νότια τμήματα της σύγχρονης δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, Ναχιτσεβάν, καθώς και την επαρχία Ιγκντίρ (σήμερα τμήμα της Τουρκίας).
Συνθήκη ειρήνης μεταξύ της αυτοκρατορικής Ρωσίας και της περσικής αυτοκρατορίας | |
---|---|
Τα ΒΔ σύντορα του Ιράν πριν και μετά τη συνθήκη | |
Σε ισχύ | 21 Φεβρουαρίου 1828 |
Υπογράφοντες | Ρωσία Ιβάν Πασκίεβιτς Περσία Αμπάς Μιρζά |
Η συνθήκη υπεγράφη για την Περσία από τον διάδοχο Αμπάς Μιρζά και τον Αλλάχ-Γιαρ Καν Ασάφ αλ-Νταουλά, καγκελάριο του Φαθ Αλί Σαχ (της δυναστείας Καζάρ). Για τη Ρωσία υπεγράφη από τον στρατηγό Ιβάν Πασκίεβιτς. Όπως και η συνθήκη του Γκουλιστάν το 1813, η παρούσα συνθήκη επιβλήθηκε από τη Ρωσία, μετά τη στρατιωτική νίκη επί των Περσών. Ο Πασκίεβιτς απείλησε να καταλάβει την Τεχεράνη σε πέντε ημέρες, εκτός εάν υπογραφόταν η συνθήκη[1].
Με αυτή την τελική συνθήκη του 1828 η Ρωσία ολοκλήρωσε την κατάκτηση όλων των εδαφών του Καυκάσου από το Ιράν, στα οποία περιλαμβάνεται το σύγχρονο Νταγκεστάν, η ανατολική Γεωργία, το Αζερμπαϊτζάν και η Αρμενία, που αποτελούσαν τμήμα της Περσίας επί αιώνες. Η περιοχή βορείως του ποταμού Αράς, μεταξύ των οποίων εδάφη των σύγχρονων εθνών της Γεωργίας, του Αζερμπαϊτζάν, της Αρμενίας και του Νταγκεστάν ήταν ιρανικό έδαφος, έως ότου καταλήφθηκαν από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα[2][3][4][5][6][7].