Πυροβασιλίσκος
είδος πολύ μικρού ωδικού πτηνού / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο πυροβασιλίσκος (επιστημονική-λατινική ονομασία Regulus ignicapilla), είναι είδος πολύ μικρού στρουθιόμορφου πτηνού, της οικογένειας βασιλισκίδες. Στην πραγματικότητα είναι το μικρότερο όλων των πουλιών της Ελλάδας και της Ευρώπης γενικότερα, «τίτλο» που μοιράζεται με το συγγενικό του είδος χρυσοβασιλίσκος.
Πυροβασιλίσκος | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Αρσενικός πυροβασιλίσκος στη Γαλλία | ||||||||||||||||||
Κατάσταση διατήρησης | ||||||||||||||||||
Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Γεωγραφική κατανομή του πυροβασιλίσκου
(ανοικτό πράσινο = μόνο αναπαραγωγή σκούρο πράσινο = περιοχές όπου ζει όλο το έτος μπλε = μη αναπαραγωγικές περιοχές | ||||||||||||||||||
Αναπαράγεται στο μεγαλύτερο μέρος των εύκρατων περιοχών της Ευρώπης και στη βορειοδυτική Αφρική, όντας εν μέρει αποδημητικό πτηνό. Οι πυροβασιλίσκοι των Βαλεαρίδων Νήσων και της βόρειας Αφρικής αναγνωρίζονται από τους περισσότερους ειδικούς ως ξεχωριστό υποείδος. Πολύ περισσότερο ο πληθυσμός στη Μαδέρα, που παλαιά θεωρείτο επίσης υποείδος, θεωρείται σήμερα ξεχωριστό είδος, ο πυροβασιλίσκος της Μαδέρας (Regulus madeirensis). Ο προϊστορικός πρόγονος του πυροβασιλίσκου έχει ταυτοποιηθεί από ένα και μόνο οστό της πτέρυγας (φτερούγας).
Το χρώμα του πυροβασιλίσκου είναι πρασινωπό στο επάνω μέρος του και υπόλευκο στο κάτω. Το πτέρωμα στις φτερούγες έχει δύο λευκές ραβδώσεις, μαύρη λωρίδα στο ύψος των ματιών και λευκή υπερόφρυα. Το χαρακτηριστικό όμως είναι η έντονη λωρίδα στην κορυφή της κεφαλής, πορτοκαλί στο αρσενικό και κίτρινη στο θηλυκό, που έδωσε στο είδος την ονομασία του, καθώς στο αρσενικό μοιάζει με φλόγα. Ο πυροβασιλίσκος μοιάζει με τον χρυσοβασιλίσκο, με τον οποίο μοιράζεται την ευρωπαϊκή γεωγραφική κατανομή, αλλά η απόχρωση των ώμων του πυροβασιλίσκου και οι έντονες χρωματικές λωρίδες της κεφαλής είναι μοναδικές. Η φωνή του είναι μια επανάληψη από υψίσυχνες νότες, ελαφρώς χαμηλότερες από εκείνες του συγγενικού του είδους.
Ο πυροβασιλίσκος αναπαράγεται σε δασικές περιοχές και κήπους, κατασκευάζοντας τη συμπαγή φωλιά του σε κλαδί δέντρου. Τα επτά έως 12 αβγά της κάθε χρονιάς επωάζονται μόνο από το θηλυκό, αλλά αμφότεροι οι γονείς ταΐζουν τους νεοσσούς, οι οποίοι εγκαταλείπουν τη φωλιά 22 έως 24 ημέρες μετά την εκκόλαψη. Είναι πουλί που κινείται συνεχώς και συχνά αιωρείται στον αέρα καθώς αναζητεί έντομα για την τροφή του, ενώ τον χειμώνα βρίσκεται συχνά μαζί με κοπάδια πουλιών της οικογένειας παρίδες («παπαδίτσες»). Το είδος δεν φαίνεται να κινδυνεύει με μείωση των πληθυσμών του, καθώς μάλλον έχει επεκτείνει τη γεωγραφική κατανομή του την τελευταία εκατονταετία. Αποτελεί λεία αρπακτικών πτηνών.