Καρκίνος του δέρματος
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο καρκίνος του δέρματος είναι τύπος καρκίνου που αναπτύσσεται στο δέρμα. Οφείλεται στην ανάπτυξη των ανώμαλων κυττάρων, τα οποία έχουν την ικανότητα να εισβάλουν ή να εξαπλώνονται σε άλλα μέρη του σώματος.[1] Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι: Καρκίνος βασικο-κυττάρων (BCC), καρκίνος πλακωδών κυττάρων (SCC) και το μελάνωμα .[2] Τα πρώτα δύο, μαζί με έναν αριθμό από λιγότερο κοινούς καρκίνους του δέρματος είναι γνωστά ως καρκίνος του δέρματος χωρίς μελάνωμα (NMSC).[3][4] Ο καρκίνος των βασικο-κυττάρων αναπτύσσεται αργά και μπορεί να βλάψει τον ιστό γύρω από αυτόν, αλλά είναι απίθανο να εξαπλωθεί σε απομακρυσμένες περιοχές ή να οδηγήσει σε θάνατο.[3] Συχνά εμφανίζεται ως ανώδυνη ανυψωμένη περιοχή του δέρματος, που μπορεί να είναι λαμπερή με ένα μικρό αγγείο να τρέχει πάνω της ή μπορεί να παρουσιαστεί ως υπερυψωμένος χώρος με έλκος.[2] Ο καρκίνος των πλακωδών κυττάρων είναι πιο πιθανό να εξαπλωθεί.[3] Συνήθως παρουσιάζεται ως ένα σκληρό εξόγκωμα με μία φολιδωτή κορυφή, αλλά μπορεί επίσης να σχηματίσει ένα έλκος.[5] Τα μελανώματα είναι οι πιο επιθετικοί καρκίνοι. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν μια ελιά που έχει αλλάξει στο μέγεθος, στο σχήμα, στο χρώμα, έχει ακανόνιστα άκρα, έχει περισσότερα από ένα χρώματα, είναι ερεθισμένη ή αιμορραγεί.[6]
Περισσότερο από 90% των περιπτώσεων προκαλούνται από την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του Ηλίου.[7] Αυτή η έκθεση αυξάνει τον κίνδυνο των τριών κύριων τύπων καρκίνου του δέρματος.[7] Η έκθεση έχει αυξηθεί, εν μέρει λόγω του λεπτότερου στρώματος του όζοντος.[3][8] Τα κρεβάτια μαυρίσματος γίνονται μια άλλη κοινή πηγή υπεριώδους ακτινοβολίας.[7] Για τα μελανώματα και τους καρκίνους των βασικο-κυττάρων η έκθεση κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας είναι ιδιαίτερα επιβλαβής.[9] Για τους καρκίνους των πλακωδών κυττάρων, η συνολική έκθεση -ανεξάρτητα από το πότε θα συμβεί αυτό- είναι πιο σημαντική.[7] Μεταξύ του 20% και 30% των μελανωμάτων αναπτύσσονται από κρεατοελιές.[9] Οι άνθρωποι με ανοιχτόχρωμο δέρμα είναι σε υψηλότερο κίνδυνο[2], όπως είναι εκείνοι με κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, για παράδειγμα από φάρμακα ή HIV / AIDS.[10] Η διάγνωση γίνεται από βιοψία.[6]
Η μείωση της έκθεσης σε υπεριώδη ακτινοβολία και η χρήση των αντηλιακών φαίνεται να είναι αποτελεσματικές μέθοδοι για την πρόληψη του μελανώματος και του καρκίνου των πλακωδών κυττάρων.[9][11] Δεν είναι σαφές εάν το αντηλιακό επηρεάζει τον κίνδυνο καρκίνου βασικο-κυττάρων.[11] Ο καρκίνος του δέρματος χωρίς την ανάπτυξη μελανώματος είναι συνήθως ιάσιμος.[3] Η θεραπεία είναι γενικά με χειρουργική αφαίρεση, αλλά μπορεί σπανιότερα να περιλαμβάνει ακτινοθεραπεία ή τοπικά φάρμακα όπως η φθοριοουρακίλη.[2] Η θεραπεία του μελανώματος μπορεί να περιλαμβάνει κάποιο συνδυασμό από χειρουργική επέμβαση, χημειοθεραπεία, θεραπεία με ακτινοβολία, και στοχευμένη θεραπεία.[6] Σε εκείνους τους ανθρώπους των οποίων η νόσος έχει εξαπλωθεί σε άλλες περιοχές του σώματός τους, παρηγορητική φροντίδα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής.[6] Το μελάνωμα έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης μεταξύ των καρκίνων, με πάνω από το 86% των ατόμων στο Ηνωμένο Βασίλειο και περισσότερο από 90% στις Ηνωμένες Πολιτείες να επιβιώνουν περισσότερο από 5 έτη.[12][13]
Ο καρκίνος του δέρματος είναι η πιο κοινή μορφή καρκίνου, αντιπροσωπεύοντας παγκοσμίως τουλάχιστον το 40% των περιπτώσεων.[3][14] Είναι ιδιαίτερα συχνός σε άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα.[15] Ο πιο κοινός τύπος είναι ο καρκίνος του δέρματος χωρίς μελάνωμα, ο οποίος εμφανίζεται σε τουλάχιστον 2-3 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως.[9][16] Αυτή είναι μια πρόχειρη εκτίμηση, ωστόσο, τόσο καλά στατιστικά στοιχεία δεν τηρούνται.[2] Από τους καρκίνους του δέρματος χωρίς μελάνωμα, περίπου το 80% είναι καρκίνοι βασικών κυττάρων και 20% καρκίνοι πλακωδών κυττάρων.[4] Οι καρκίνοι βασικών κυττάρων και πλακωδών κυττάρων σπανίως να οδηγούν σε θάνατο.[9] Στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν η αιτία του λιγότερο από το 0,1% του συνόλου των θανάτων από καρκίνο.[2] Παγκοσμίως το 2012 μελάνωμα συνέβη σε 232.000 ανθρώπους, και οδήγησε σε 55.000 θανάτους.[9] Η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία έχουν τα υψηλότερα ποσοστά μελανώματος στον κόσμο.[9] Οι τρεις κύριοι τύποι καρκίνου του δέρματος έχουν γίνει πιο συχνοί τα τελευταία 20 με 40 χρόνια, ιδιαίτερα σε εκείνες τις περιοχές που είναι κυρίως Καυκάσιοι πληθυσμοί.[3][9]