Ευγνώμων ληστής
ο ένας από τους δύο ληστές που σταυρώθηκαν μαζί με τον Ιησού Χριστό, ο οποίος αναγνωρίζεται ως άγιος / From Wikipedia, the free encyclopedia
O Ευγνώμων ληστής (όπως επεκράτησε στην Ορθόδοξη παράδοση) ή ο μετανοήσας ληστής, ο καλός ληστής ή «ο λήστής επί του σταυρού» είναι ο ένας από τους δύο ληστές που αναφέρει χωρίς τα ονόματά τους ο Ευαγγελιστής Λουκάς στην περιγραφή της Σταυρώσεως του Ιησού Χριστού στην Καινή Διαθήκη. Το Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον γράφει ότι ζήτησε από τον Ιησού να τον «θυμηθεί» όταν έρθει στη βασιλεία του. Ο άλλος, ως αμετανόητος ληστής, προκαλεί τον Ιησού να σώσει τον εαυτό του και εκείνους προκειμένου να αποδείξει ότι είναι ο Μεσσίας.
Άγιος Δισμάς | |
---|---|
Αραβικό εικόνισμα του Αγίου ληστή, 15ος αιώνας, σήμερα στο Κρατικό Μουσείο του Βερολίνου. Η μία επιγραφή αναφέρει: «Ιησού, θυμήσου με όταν φθάσεις στο Βασίλειό σου.» | |
ο πρώτος άγιος | |
Κοίμηση | Γολγοθάς |
Τιμάται από | Ορθόδοξη Εκκλησία Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία Προχαλκηδόνιες Εκκλησίες |
Αγιοκατάταξη | περ. 30 μ.Χ. |
Εορτασμός | Μεγάλη Παρασκευή (Ορθόδοξη Εκκλησία), 25 Μαρτίου (Καθολικισμός) |
Σύμβολα | Σταυρός |
Προστάτης | των φυλακισμένων (ιδίως των καταδικασμένων σε θάνατο), των μετανοούντων κακούργων |
Πολιούχος | Μαλέσο, Δήμος Σαν Ντιμάς (Μεξικό) |
δεδομένα (π • σ • ε ) |
Ο ευγνώμων ληστής τιμάται ως άγιος (και μάλιστα ο πρώτος που αγιοποιήθηκε, από τον ίδιο τον Χριστό στον Γολγοθά). Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του στις 25 Μαρτίου κάθε έτους, μαζί με τη μεγάλη εορτή του Ευαγγελισμού, επειδή κατά την αρχαία χριστιανική παράδοση[1] ο Χριστός (και επομένως και ο μετανοήσας ληστής) σταυρώθηκαν και πέθαναν την επέτειο της Ενσαρκώσεως του Χριστού. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του κάθε Μεγάλη Παρασκευή, όπως αναφέρεται μετά το μηνολόγιο στην Ακολουθία των Αγίων Παθών.
Το απόκρυφο Ευαγγέλιο του Νικοδήμου αναφέρει τον ευγνώμονα ληστή με το όνομα Δισμάς, το οποίο αποδέχεται και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία[2] και συναντάται και ως Δυσμάς ή και Dimas στην ισπανική και την πορτογαλική γλώσσα. Σε άλλες παραδόσεις συναντώνται άλλα ονόματα του Ευγνώμωνος ληστή:
- Στην Κοπτική παράδοση και στη Διήγηση του Ιωσήφ του από Αριμαθαίας, λέγεται ότι ονομαζόταν Δημάς.[3][4]
- Στον Codex Colbertinus ονομάζεται Ζοαθάμ ή Ζοαθάν, που σημαίνει όμως απλώς «ο δεξιός».[5]
- Στο Αραβικό Ευαγγέλιο της νηπιακής ηλικίας αποκαλείται Τίτος.[6]
- Στη Ρωσική Ορθόδοξη παράδοση τον αποκαλούν Ραχ.[7]