Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο
Σταθερό διεθνές ποινικό δικαστήριο / From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ, αγγλικά: International Criminal Court, γαλλικά: Cour pénale internationale, ακρωνύμιο: ICC ή ICCt) είναι μόνιμο δικαστικό όργανο αρμόδιο για την ποινική δίωξη προσώπων για το έγκλημα της γενοκτονίας, τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, τα εγκλήματα πολέμου και το έγκλημα της επίθεσης. Διαφέρει από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, ένα όργανο των Ηνωμένων Εθνών που εκδικάζει διαφορές μεταξύ των κρατών.
Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο International Criminal Court Cour pénale internationale | ||
---|---|---|
| ||
Τα συμβαλλόμενα κράτη
Υπέγραψαν αλλά δεν επικύρωσαν
Δεν υπέγραψαν ούτε προσχώρησαν | ||
Έδρα | Χάγη, Ολλανδία | |
Γλώσσες εργασιών | Αγγλικά Γαλλικά | |
Επίσημες γλώσσες | ||
Μέλη | 123 | |
Ηγέτες | ||
- Πρόεδρος | Σονγκ Σανγκ-Χιουν | |
- Εισαγγελέας | Φατού Μπενσούντα | |
- Αρχειοφύλακας | Χέρμαν φον Χίμπελ | |
Ίδρυση Έγκριση Κατ. Ρώμης: | 17 Ιουλίου 1998 | |
- Έναρξη ισχύος: | 1 Ιουλίου 2002 | |
Ιστοσελίδα icc-cpi.int |
Το δικαστήριο άρχισε να λειτουργεί την 1 Ιουλίου 2002 – ημερομηνία κατά την οποία η ιδρυτική του συνθήκη, το Καταστατικό της Ρώμης για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, τέθηκε σε ισχύ[1] – και μπορεί να διώξει ποινικά εγκλήματα τα οποία τελέστηκαν από αυτή την ημερομηνία και έπειτα.[2] Η έδρα του δικαστηρίου βρίσκεται στη Χάγη της Ολλανδίας, όμως οι συνεδριάσεις του μπορούν να λάβουν χώρα οπουδήποτε.[3]
Έως τον Μάρτιο του 2022, 123 χώρες είναι μέλη του Δικαστηρίου και άλλα 42 κράτη έχουν υπογράψει αλλά δεν έχουν επικυρώσει το Καταστατικό της Ρώμης.[4] Η Κίνα και η Ινδία δεν έχουν υπογράψει το Καταστατικό ενώ η Ρωσία παρόλο που το υπέγραψε δεν το έχει επικυρώσει, ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε ότι αποσύρει ακόμη και την υπογραφή της.[5][6] Μεταξύ των κρατών που έχουν υπογράψει το Καταστατικό της Ρώμης συνολικά 35 χώρες δεν το έχουν επικυρώσει, ενώ τρεις από αυτές, το Ισραήλ, το Σουδάν και οι Ηνωμένες Πολιτείες, κατόπιν απέσυραν την υπογραφή τους και δεν συμμετέχουν. Όσον αφορά στις Ηνωμένες Πολιτείες, η κυβέρνηση Κλίντον υπέγραψε το Καταστατικό της Ρώμης το 2000 αλλά η κυβέρνηση Μπους απέσυρε την υπογραφή[7] ούτως ώστε να μην μπορούν να διωχθούν ποινικά τα στρατεύματα τους.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο μπορεί να ασκήσει τη δικαιοδοσία του μόνο σε περιπτώσεις όπου ο κατηγορούμενος είναι υπήκοος κράτους μέλους, το κρινόμενο έγκλημα έλαβε χώρα σε έδαφος κράτους μέλους ή σε περίπτωση που η υπόθεση παραπέμπεται στο δικαστήριο από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.[8] Το δικαστήριο συμπληρώνει τα υπάρχοντα εθνικά δικαστικά συστήματα, ασκώντας τη δικαιοδοσία του μόνον όταν τα εθνικά δικαστήρια είναι απρόθυμα ή ανίκανα να ερευνήσουν ή να διώξουν τα προαναφερόμενα εγκλήματα.[9][10] Η κύρια ευθύνη για την έρευνα και την τιμωρία των εγκλημάτων παραμένει στο κάθε μεμονωμένο κράτος.[11] Το ΔΠΔ απασχολεί πάνω από 900 άτομα από περίπου 100 χώρες και διεξάγει διαδικασίες στα αγγλικά και στα γαλλικά.[12]
Μέχρι σήμερα το δικαστήριο έχει ερευνήσει τέσσερις υποθέσεις, της Βόρειας Ουγκάντας, του Κονγκό, της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας και του Νταρφούρ[13]. Το δικαστήριο έχει απαγγείλει κατηγορίες σε δεκατέσσερα άτομα, επτά από τα οποία παραμένουν ελεύθερα, δύο έχουν πεθάνει και πέντε βρίσκονται υπό κράτηση. Η πρώτη δίκη του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, του αρχηγού της κονγκολέζικης πολιτοφυλακής Τόμας Λουμπάνγκα (Thomas Lubanga), ξεκίνησε στις 26 Ιανουαρίου 2009[14]. Η τελευταία καταδίκη του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου αφορούσε τον Ζαν Πιερ Μπέμπα, οποίος όχι μόνο καταδικάστηκε για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου,[15] αλλά επίσης, με δεύτερη δίκη, για παράνομες προσπάθειες επηρεασμού δεκατεσσάρων μαρτύρων.[16]
Στην ελληνική νομική επιστήμη είναι σχετικά μικρή η βιβλιογραφία για το διεθνές ποινικό δίκαιο και συνακόλουθα το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Το πιο ολοκληρωμένο σύγγραμμα γύρω από το θέμα αυτό εκδόθηκε τον Μάρτιο του 2017 από τη Νομική Βιβλιοθήκη και αναλύει τις προϋποθέσεις άσκησης της δικαιοδοσίας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (άρ. 12 ΚΡΔΠΔ), τη φύση των διεθνών εγκλημάτων στις διάφορες κατηγορίες τους (εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, γενοκτονία, έγκλημα της επίθεσης), τα Σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τις ασυλίες και την αρχή της συμπληρωματικότητας.[17]
- Η έδρα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου στη Χάγη.
- Εξωτερική όψη του ΔΠΔ.
- Κέντρο κράτησης κρατουμένων - φυλακή Σέβενινγκσε.