Αποστολή με αερόστατο στην Αρκτική του Σ. Α. Αντρέε (1897)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Η αρκτική αποστολή με αερόστατο του Σάλομον Α. Αντρέε το 1897 ήταν μία απόπειρα προσέγγισης του Βορείου Πόλου στην οποία σκοτώθηκαν και τα τρία μέλη της αποστολής. Ο Σ. Α. Αντρέε (1854–97), ο πρώτος Σουηδός αεροναυτικός, πρότεινε τη διεξαγωγή ενός ταξιδιού με αερόστατο υδρογόνου από το αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ προς τη Ρωσία ή τον Καναδά, στο οποίο θα πετούσε στη διαδρομή του ακριβώς πάνω από τον Βόρειο Πόλο. Το σχέδιο έγινε αποδεκτό με πατριωτικό ενθουσιασμό στη Σουηδία, μία χώρα του βορρά η οποία είχε μείνει πίσω στον αγώνα για τον Βόρειο Πόλο.
Ο Αντρέε αγνόησε πολλές πρώιμες ενδείξεις σχετικές με τους κινδύνους που υπήρχαν στο σχέδιο του αεροστάτου του. Η ικανότητά του να κατευθύνει το αερόστατο σε κάποιο βαθμό ήταν απαραίτητη για ένα ασφαλές ταξίδι και υπήρχαν πολλές αποδείξεις ότι η τεχνική με σκοινιά έλκυσης που εφηύρε ο Αντρέε ήταν αναποτελεσματική. Ωστόσο στοιχημάτισε στην επιτυχία της αποστολής σε αυτά τα σχοινιά. Ακόμη, το πολικό αερόστατο Örnen (Αετός) παραδόθηκε απευθείας στο Σβάλμπαρντ από τον κατασκευαστή του στο Παρίσι χωρίς να δοκιμαστεί. Όταν οι μετρήσεις έδειξαν πως είχε περισσότερες διαρροές από ότι αναμενόταν, ο Αντρέε αρνήθηκε να ομολογήσει τις ανησυχητικές επιπτώσεις. Οι περισσότεροι σύγχρονοι μελετητές της αποστολής διακρίνουν αισιοδοξία στον Αντρέε, πίστη στη δύναμη της τεχνολογίας και αδιαφορία για τις δυνάμεις της φύσης ως κύριους παράγοντες της σειράς των γεγονότων που οδήγησαν στο θάνατό του ιδίου και των δύο συντρόφων του Νιλς Στρίντμπεργκ (1872–97) και Κνουτ Φρένκελ (1870–97).[1]
Αφού οι Αντρέε, Στρίντμπεργκ και Φρένκελ απογειώθηκαν από το Σβάλμπαρντ τον Ιούλιο του 1897, το αερόστατο έχασε γρήγορα υδρογόνο και συνετρίβη σε παγόβουνο μετά από μόλις δύο ημέρες. Οι εξερευνητές ήταν σώοι, αλλά αντιμετώπισαν ένα εξαντλητικό ταξίδι στα παρασυρόμενα παγόβουνα. Ανεπαρκώς ντυμένοι, εξοπλισμένοι και προετοιμασμένοι, και συγκλονισμένοι από τη δυσκολία του εδάφους, δεν κατάφεραν να φτάσουν σε ασφαλή περιοχή. Καθώς ξεκίνησε ο χειμώνας της Αρκτικής τον Οκτώβριο, η ομάδα κατέληξε εξαντλημένη στην έρημη νήσο Κβίτεγια (Λευκή νήσος) στο Σβάλμπαρντ και πέθανε εκεί. Για 33 χρόνια η μοίρα της αποστολής του Αντρέε παρέμεινε ένα από τα άλυτα αινίγματα της Αρκτικής. Η τυχαία ανακάλυψη του τελικού σημείου της αποστολής το 1930 δημιούργησε αίσθηση στα μέσα μαζικής ενημέρωσης στη Σουηδία, όπου οι νεκροί αποτέλεσαν αντικείμενο θρήνου και έγιναν είδωλα.
Τα κίνητρα του Αντρέε έχουν επανεκτιμηθεί από τότε, μαζί με την εκτίμηση του ρόλου των πολικών περιοχών ως αποδεικτικών στοιχείων της αρρενωπότητας και του πατριωτισμού. Ένα πρώιμο παράδειγμα είναι το μυθιστόρημα φαντασίας Το πέταγμα του αετού του Περ Όλοφ Σούντμαν από το 1967, το οποίο παρουσιάζει τον Αντρέε ως αδύναμο και κυνικό, στο έλεος των χορηγών του και των μέσων ενημέρωσης. Η ετυμηγορία των συγχρόνων συγγραφέων σχετικά με τον Αντρέε ώστε να θυσιάσει ουσιαστικά τη ζωή των δύο νεότερων συντρόφων του ποικίλλει σε σκληρότητα ανάλογα με το αν θεωρείται ως ο χειριστής ή το θύμα της σουηδικής εθνικιστικής οργής στο μεταίχμιο του 20ού αιώνα.[2]