Έκρηξη του όρους της Αγίας Ελένης 1980
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το 1980, συνέβη μια μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη στο όρος της Αγίας Ελένης, ένα ηφαίστειο το οποίο βρίσκεται στην πολιτεία της Ουάσινγκτον, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η έκρηξη (η οποία έχει Δείκτη Ηφαιστειακής Έκρηξης 5) ήταν η μόνη σημαντική ηφαιστειακή έκρηξη που συνέβη στις 48 πολιτείες των κυρίως ΗΠΑ (εκτός Αλάσκας και Χαβάης) μετά την έκρηξη το 1915 της Κορυφής Λάσσεν στην Καλιφόρνια.[1] Πριν την έκρηξη υπήρχαν προειδοποιητικά σημάδια, όπως διάφοροι σεισμοί στην περιοχή και συμβάντα εκπομπής ατμού, προκληθέντα από μια εισδοχή μάγματος σε μικρό βάθος κάτω από το ηφαίστειο που δημιούργησε ένα σύστημα θραύσης στη βόρεια πλαγιά του βουνού.
Έκρηξη του όρους της Αγίας Ελένης 1980 | |
---|---|
Φωτογραφία της εκρηκτικής στήλης, Μάιος 18, 1980, τραβηγμένη από τον Austin Post | |
Ηφαίστειο | όρος της Αγίας Ελένης |
Ημερομηνία | 18 Μαΐου 1980 |
Είδος | Πλινιανή, Peléan |
Τοποθεσία | Κομητεία Σκαμάνια, Ουάσινγκτον 46°12′1″N 122°11′12″W |
ΔΗΕ | 5 |
Επιπτώσεις | |
Θάνατοι | ~57 |
Ένας σεισμός ο οποίος έλαβε χώρα στις 8:32:17 το πρωί (τοπική ώρα-PDT) την Κυριακή 18 Μαΐου 1980 προκάλεσε την κατάρρευση του ήδη αδύναμου βορείου τμήματος του βουνού.[2] Έτσι έλαβε χώρα η μεγαλύτερη κατολίσθηση, 3 km3 πέτρας, που έχει ποτέ καταγραφεί όλη την περίοδο στο βουνό, το οποίο ξαφνικά ενεργοποίησε τον μερικώς τηγμένο, πλούσιο σε αέρια και ατμό βράχο στο ηφαίστειο ο οποίος βρισκόταν σε χαμηλότερη πίεση. Ο βράχος αντέδρασε εκτινάσσοντας ένα καυτό μείγμα λάβας.[3] Το ηφαιστειακό προϊόν εξερράγη με βόρεια κατεύθυνση προς την Λίμνη Σπίριτ με μεγάλη ταχύτητα. Η εκρηκτική στήλη ανυψώθηκε 24 χλμ. στην ατμόσφαιρα, με πτώση τέφρας να καταγράφεται σε 11 αμερικανικές, και αρκετές καναδικές πολιτείες έπειτα του συμβάντος. Ταυτόχρονα, το χιόνι, ο πάγος και κάποιοι εκ των παγετώνων στο ηφαίστειο έλιωσαν, σχηματίζοντας μια σειρά από λαχάρ (λασπορροές από ηφαιστειακά αναβλήματα), τα οποία έφτασαν μέχρι τον ποταμό Κολούμπια, σχεδόν 80 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά. Οι λιγότερο σφοδρές έκρηξεις συνέχισαν την επόμενη μέρα, μόνο για να ακολουθηθούν από άλλες μεγάλες, αλλά όχι τόσο καταστροφικές, αργότερα εκείνη τη χρονιά. Η θερμική ενέργεια που απελευθερώθηκε κατά τη διάρκεια της έκρηξης ισοδυναμούσε με περίπου 35 μεγατόνους TNT, ενώ θεωρητικές και εμπειρικές έρευνες αποκάλυψαν ότι το σεισμογράφημα της, ήταν παρόμοιο με αυτό μιας μεγάλης πυρινικής εκρήξεως.[4]
Λόγω της ασυνήθιστης δραστηριότητας που είχε επιδέιξει το όρος την περίοδο προ εκρήξεως, τα θύματα που έφυγαν από τη ζωή λόγω αυτής ήταν κυρίως επιστήμονες, οι οποίοι μεταφέρθηκαν στην περιοχή για να καταγράψουν την δραστηριότητά του.[2] Δύο θύματα πέθαναν έμμεσα σε ατυχήματα προκαλούμενα από την κακή ορατότητα, και άλλα δύο θύματα υπέστησαν θανατηφόρα επεισόδια καρδιακής προσβολής από το σκάψιμο τέφρας, κατά την διάρκεια της ολικής προσπάθειας καθαρισμού των περιοχών που πλήγηκαν από πτώση τέφρας.[5]
Γύρω στα 57 άτομα έχασαν τη ζωή τους, συμπεριλαμβανομένου ενός ξενοδόχου, ένα βετεράνο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, των φωτογράφων Ρέιντ Μπλάκμπερν και Ρόμπερτ Λάντσμπεργκ, και ενός ηφαιστειολόγου ονόματι Ντέιβιντ Α. Τζόνστον.[6]
Ο φωτογράφος Ρέιντ Μπλάκμπερν βρισκόταν λίγα μίλια από την κορυφή του όρους και κατέγραψε σε φιλμ την έκρηξη, μέχρι και όπου έχασε την ζωή του, καλύπτοντας το σακίδιο του με σκοπό να προστατέυσει τα περιεχόμενα του. Στο σακίδιο είχε τοποθετήσει την κάμερα και το φίλμ που τράβηξε λίγα δευτερόλεπτα αφότου είχε εκδηλωθεί η έκρηξη. Το φιλμ αναπτύχθηκε και παρείχε στους γεωλόγους πολύτιμη τεκμηρίωση της ιστορικής αυτής εκρήξεως.[7]