Άγιος Ιωάννης του Λατερανού
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Καθεδρικός Ναός του Αγιωτάτου Σωτήρος και των Αγίων Ιωάννη του Βαπτιστή και Ιωάννη του Ευαγγελιστή στο Λατερανό (ιταλικά: Arcibasilica del Santissimo Salvatore e dei Santi Giovanni Battista ed Evangelista in Laterano), επίσης γνωστός ως η Παπική Αρχιβασιλική του Αγίου Ιωάννη (στο) Λατερανό, Άγιος Ιωάννης Λατερανός ή η Λατερανή Βασιλική, είναι ο καθεδρικός ναός της επισκοπής της Ρώμης στην πόλη της Ρώμης και εξυπηρετεί ως η έδρα του επισκόπου της Ρώμης, δηλ. του Πάπα.
Άγιος Ιωάννης του Λατερανού | |
---|---|
Arcibasilica Papale di San Giovanni in Laterano | |
Είδος | καθεδρικός ναός της Καθολικής Εκκλησίας, μείζον βασιλική, παπική βασιλική, ενοριακή εκκλησία, ecclesiastical district και πατριαρχική βασιλική |
Αρχιτεκτονική | μπαρόκ αρχιτεκτονική και νεοκλασική αρχιτεκτονική |
Γεωγραφικές συντεταγμένες | 41°53′9″N 12°30′22″E |
Θρήσκευμα | Καθολικισμός[1] |
Θρησκευτική υπαγωγή | ρωμαιοκαθολική επισκοπή της Ρώμης |
Διοικητική υπαγωγή | Ρώμη[2] |
Χώρα | Ιταλία[2] |
Ιδιοκτήτης | Αγία Έδρα |
Γενικές διαστάσεις | 140 μέτρα × 73 μέτρα |
Υλικά | μάρμαρο, τσιμέντο και γρανίτης |
Αρχιτέκτονας | Φραντσέσκο Μπορομίνι και Alessandro Galilei |
Προστασία | τμήμα μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς (από 1980)[3] και ιταλικό πολιτισμικό αγαθό[2] |
Ιστότοπος | |
Επίσημος ιστότοπος | |
Πολυμέσα | |
δεδομένα (π) |
Η λατινική ονομασία «Archibasilica Sanctissimi Salvatoris ac Sancti Ioannis Baptistae et Ioannis Evangelistae ad Lateranum»[4] και στα ιταλικά «Arcibasilica [Papale] del Santissimo Salvatore e Santi Giovanni Battista ed Evangelista in Laterano» σημαίνει η «Αρχιβασιλική του Αγιωτάτου Σωτήρος και των Αγίων Ιωάννη του Βαπτιστή και Ιωάννη του Ευαγγελιστή στο Λατερανό».
Η αρχιβασιλική βρίσκεται έξω από την κανονική Πόλη του Βατικανού, 4 χλμ. νοτιο-δυτικά της. Παρόλα αυτά ως ιδιοκτησία της Αγίας Έδρας, η αρχιβασιλική και τα γειτονικά της κτίρια απολαμβάνουν ένα εκτός εδάφους της καθεστώς από το Ιταλικό κράτος, σύμφωνα με τους όρους της Συμφωνίας του Λατερανού του 1929.[lower-greek 1]
Αρχικά ιδρύθηκε το 324, η εκκλησία είναι η παλαιότερη και σε υψηλότερη κατάταξη από τις τέσσερις μεγάλες παπικές βασιλικές, με τον μοναδικό τίτλο «αρχιβασιλική». Είναι η παλαιότερη δημόσια εκκλησία στην πόλη της Ρώμης και η παλαιότερη βασιλική του δυτικού κόσμου.[5] Στεγάζει τον καθεδρικό ναό του επισκόπου της Ρώμης,[6] και έχει τον τίτλο της οικουμενικής μητρικής εκκλησίας στους πιστούς Ρωμαιοκαθολικούς.
Το κτίριο καταστράφηκε κατά τον Μεσαίωνα και υπέστη σοβαρές ζημιές από δύο πυρκαγιές τον 14ο αιώνα. Ανακατασκευάστηκε στα τέλη του 16ου αι. κατά τη διάρκεια της βασιλείας του πάπα Σίξτου Ε΄. Το εσωτερικό του νέου κτιρίου ανακαινίστηκε στα τέλη του 17ου αι. και η πρόσοψή του ολοκληρώθηκε το 1735 από τον πάπα Κλήμη ΙΒ΄.
Ο τωρινός πρύτανης είναι ο καρδινάλιος αρχιεπίσκοπος Άντζελο Ντε Ντονάτις, γενικός εφημέριος για την επισκοπή της Ρώμης. Ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, σήμερα Εμανουέλ Μακρόν, είναι ex officio (από θέσεως) το «Πρώτο και Μοναδικό Τιμητικά Μέλος του Συλλόγου» της αρχιβασιλικής, τίτλος που κατέχουν οι αρχηγοί κρατών της Γαλλίας από τον βασιλιά Ερρίκο Δ΄.
Η αρχιβασιλική και το ανάκτορο του Λατερανού αφιερώθηκαν ξανά δύο φορές. Ο πάπας Σέργιος Γ΄ τα αφιέρωσε στον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή στον 10ο αι. προς τιμήν τού πρόσφατα καθαγιασμένου Βαπτιστηρίου της αρχιβασιλικής. Ο πάπας Λούκιος Β΄ αφιέρωσε τα κτίρια στον Άγιο Ιωάννη τον Ευαγγελιστή τον 12ο αι.
Έτσι ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής και ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής έγιναν από κοινού προστάτες της αρχιβασιλικής, ενώ ο κύριος προστάτης εξακολουθεί να είναι ο Σωτήρας Χριστός, όπως δείχνει η επιγραφή στην είσοδο και όπως είναι παραδοσιακό για τους πατριαρχικούς καθεδρικούς ναούς. Κατά συνέπεια η αρχιβασιλική παραμένει αφιερωμένη στον Σωτήρα και η τιμητική της εορτή είναι η εορτή της Μεταμόρφωσης του Χριστού στις 6 Αυγούστου. Η αρχιβασιλική έγινε το σημαντικότερο ιερό των δύο Αγίων Ιωάννηδων, αν και σπάνια προσκυνήθηκαν από κοινού. Στα επόμενα χρόνια ένα μοναστήρι Βενεδικτίνων ιδρύθηκε στο ανάκτορο του Λατερανού και ήταν αφιερωμένο στην υπηρεσία της αρχιβασιλικής και των δύο αγίων.