Mynyddoedd yr Atlas
From Wikipedia, the free encyclopedia
Cadwyn o fynyddoedd yng ngogledd-orllewin Affrica, sy'n ymestyn am tua 1,500 milltir (2,400 km) trwy Moroco ac Algeria i ogledd Tiwnisia yw Mynyddoedd yr Atlas (Berbereg: Idurar n leṭles, Arabeg: جبال الأطلس ). Jbel Toubkal (4167 m), yn ne-orllewin Moroco, yw'r copa uchaf. M'Goun (4071 m) yw'r ail uchaf. Gorwedd yr Atlas rhwng y Môr Canoldir (i'r gogledd) a Chefnfor Iwerydd (i'r gorllewin) ac anialwch y Sahara, gan eu gwahanu. Mae mwyafrif poblogaeth frodorol Mynyddoedd yr Atlas yn Ferberiaid, ym Moroco, a Kabyliaid, yn Algeria. Yn ôl mytholeg y Groegiaid, enwir y mynyddoedd ar ôl y Titan Atlas; mewn rhai o'r ieithoedd Berber mae adrar neu adras yn golygu "mynydd" ac felly mae'n debyg mai ffurf Roeg ar yr enwau hynny yw Atlas.
Math | cadwyn o fynyddoedd |
---|---|
Daearyddiaeth | |
Rhan o'r canlynol | llain Alpid |
Lleoliad | Gogledd Affrica |
Gwlad | Algeria |
Uwch y môr | 4,165 metr |
Cyfesurynnau | 31.0619°N 7.9161°W |
Hyd | 2,550 cilometr |
Cyfnod daearegol | Cyn-Gambriaidd |
Ymrennir y mynyddoedd yn sawl cadwyn ac is-gadwyn, yn cynnwys (o'r gorlelwin i'r dwyrain) yr Atlas Uchel, yr Atlas Canol, a'r Anti-Atlas (neu Wrth-Atlas). Ger arfordir y gogledd ceir yr Atlas Tell, sy'n cynnwys mynyddoedd y Rif, ac Atlas y Sahara i'r de sy'n gorffen ym Mynyddoedd Aurès rhwng Algeria a Thiwnisia. Yn Nhiwnisia ei hun gellid ystyried y Kroumirie a'r Dorsal yn ymestyniadau olaf yr Atlas i'r dwyrain.