Pòmòrskô
historëcznô krôjna / From Wikipedia, the free encyclopedia
Pòmòrskô (miem. Pommern[1], pòl. Pomorze, łac. Pomerania) je to historëcznô krôjna nad pôłniowim pòbrzegù Bôłtëcczégò Mòrzégò. Miono òbéńdë mô słowiańsczi wëprôwodzk, pòchòdzy òd po more (< prasł. *po morьje „(krôjna chtërnô sëgô) pò mòrze”)[2]. Mieszkańcë krôjnë zwią sã Pòmòrzanie.
Rozdzélonô midzë Miemiecką ë Pòlską, Pòmòrskô rozcygô sã z grëbsza òd Reknicë kòl Strzelewa na zôpadze, przez ùscé Òdrë kòl Szczecëna do ùscégò Wisłë w Gduńskù. Nôwikszima pòmòrsczima òstrowama są Rana, Ùznojm ë Wòlin. Òbéńda słëchô do Westrzédnoeùropejsczi Niżawë. Nôwikszé gardë krôjnë to Gduńsk, Szczecëno, Gdiniô, Kòszalëno, Stôłpskò ë Stôrgard w Pòlsczi, ë Strzelewò ë Grifiô w Miemiecczi. Pòdle miemiecczégò pòjimaniégò nie słëchają pòrénkòwé gardë Gduńsk ë Gdiniô do Pòmòrsczi, le do Pòmerelije. Òkróm gardów, charakterizëje sã Pòmòrskô bëlnym zalasenim ë rólnyma òbéńdama. Krôjna bëła mòckò dotkłô òbama swiatowima wòjnama ë wëmianama lëdztwa pò 1945.
Rolnictwò zajimô w pierszi rédze chòwã bëdła, lestnictwã, rëbaczenim ë ùprawã zbòżégò. Téż przemësłowé przerôbianié charnë zwëskiwô na wôżnoce. Òd XIX w. rozwijô sã turistika, òsoblëwò w wëpòczinkòwich môlach wzdługą pòbrzegù. Kluczowé òbrëmia wërobnégò przemësłu to òkrãtownictwò, mechanicznô jinżinierijô, cëkrownictwò ë drzewny przemësł. Ùsłeżnotë ë sparłãczony z nimi przemësł stają sã wôżną czãscą òbéńdowi gòspòdarczi, nié bez wesprzënë wëższich szkòłów, z chtërnëch nôstarszi je Ùniwersitet w Grifii jim. Ernsta Moritza Arndta, założony w 1457.