دەم
From Wikipedia, the free encyclopedia
دەم یان زار یەکەمین بەشی کۆئەندامی ھەرسە کە ئاو و خۆراک لەوێوە دەچێتە نێو لەش.
دەم لەم بەشانە پێک هاتووە: چاڵایی دەم، ددانەکان ، زمان ، لیک ، پووک ، مەڵاشوو
شەویلکەی سەرەوە ناجووڵێ، بەڵام شەویلکەی خواروو دەجووڵێ و کرانەوە و داخرانی دەمی لە ئەستۆیە. لە هەر شەویلکەیێ ژمارەیێ چاڵۆکە هەیە کە ڕیشەی ددانەکانی تێدا جێگیر بووە. ددانەکان بە ڕیشاڵەکانی دەوری ددانەوە، بە ئێسکی شەویلکەوە نووساون. سەر شەویلکەکان و دەوری ددانەکان بە پووک گیراوە؛ لە ددانپزیشکیدا بە سەرجەم شانەکانی پووک و ڕیشاڵەکانی دەوری ددان، شانەی ددان ڕاگر دەگوترێت.
دەمی مرۆڤ لە زۆر کاردا چالاکە؛ وەک قسە کردن، پێکەنین ، چەشتن ، گەستن ،، جاوین و قووت دان . یەکەمین هەنگاوی هەرس کردن و هەڵتاوینی خۆراک، جاوینە کە ددانەکان بە باشی بەڕێوەی دەبەن؛ هەر ددانێک بە پێی بیچم و شکڵی تایبەتی خۆی لە جاوینی خۆراکدا بەشداری دەکا. ددانەکانی پێشەوە بۆ قرتاندن، چڕۆکەکان بۆ هەڵدڕین، ددانەکانی کاکیلەش بۆ هاڕین و وردکردن.