سترادیان
From Wikipedia, the free encyclopedia
سترادیان (ھێما: sr) یان گۆشەی نیوەتیرەییی دووجا[1][2] (بە ئینگلیزی: Steradian) یەکەی تەنەگۆشە (یان ڕەق، و یانیش پتەو)ە لە سیستمی نێونەتەوەیی (SI). لە ئەندازەی سێ-دووری بەکارھێنراوە، و ھاوشێوەی ڕادیان (گۆشەی نیوەتیرەیی)یە کە گۆشەی پلەینە (planar angles) دەپێوێت. ناوەکەی داڕێژراوە (وەرگیراوە) لە ئامێری دووبڵندگۆی یۆنانی بۆ «ڕەق» و نیوەتیرەی بازنەی لاتین بۆ «تیشک، گورزە».
سترادیان | |
---|---|
زانیارییەکانی یەکە | |
سیستمی یەکە | یەکەی داڕێژراوی سیستمی نێونەتەوەیی (SI) |
یەکەیەکە لە | تەنەگۆشە |
ھێما | sr |
سترادیان، وەک ڕادیان، یەکەیەکی بێ ڕەھەندە، بەشێوەیەکی بنچینەیی چونکە تەنەگۆشەیەک ڕێژەیەکە لەنێوان ڕووبەرە درێژبووەوەکە بە ژێریدا و دووجای دوورییەکەی لە لوتکەکەیەوە: ھەردوو سەرەی کەرت و ژێرەی کەرتەکەی ئەم ڕێژەیە درێژیی دووری دووجا دەکات (واتە L2/L2 = 1، بێ ڕەھەند). بەسوودە، لەگەڵ ئەوەشدا، تا نێوان بڕە بێ ڕەھەندەکانی سرووشتێکی جیاواز جیابکاتەوە، بۆیە ھێمای "sr" بەکارھێنراوە تا گۆشەیەکی پتەو (ڕەق) دەربخات. بۆ نموونە: دەتوانێت توندیی تیشکاوەر بپێوێت لە واتەکان لە ھەر سترادیان (W•sr−1). سترادیان لەمەوپێش یەکەیەکی سەرباریی سیستمی نێونەتەوەیی (SI) بوو، بەڵام ئەم جۆرە ھەڵوەشێنرابوویەوە لە ١٩٩٥ و سترادیان ئێستا ھەژمارکراوە یەکەیەکی داڕێژراوی سیستمی نێونەتەوەیی (SI)یە.