Энэдхэгэй шажан
From Wikipedia, the free encyclopedia
Индуизм, энэдхэгэй шажан гү, али хиндү шажан Энэдхэгтэ зонхилхо шажан юм[1]. Хиндү шажаные шүтэгшэдынь Санатана Дарма (санскрит хэлээр «мүнхын хуули» гэһэн үгэ) гэдэг.[2]
Гурбан мянган тухай жэлэй үмэнэ бии болоһон Энэдхэгэй шажан мүнөөдэр дэлхэй даяар тархаһан гурбадагша шажан, тэрэниие Зүүн болон Баруун зүгтэ 1 тэрбүм үлүү хүн баримталжа байна, энэ тоодо 950 сая тухай Энэдхэг болон Балба оронуудта ажа һуудаг.[3] Гэхыдээ «энэдхэгэй шажан» гэһэн үгэ янза бүриин шажанай тодорхой бурхан, үндэһэлэгшэ, сүм хиид, гэгээн ном сударгүй, тиимэ шүтлгые дахагшадта хамаарагдаха олоной удхатай нэрэ томьёо юм.
Персүүд Инд «хиндү» (индус) мүрэнэй эрьеын оршон һуугшадые энэ нэрлэбэ.
Шажанай этигэл үнэмшэл: хүн ба юртэмсын һанаанай нэгэдэл (хүн ба байгаалиин нэгэдэл), тэрэхүү һанаанай шэлжэлтэ, бурхадай сүм болон сүм хиидэй шүтэлгэ. Шухала бэшэбэринүүд: Веда болон Бхагавад-гитын сударууд. Энэдхэгэй ниигэмэй шухала тодорхойлолгонь ниигэмэй дабхаргата бүтэсын («кастын системэ») уламжалалта ябасуу хүрээнэй тогтолсоо юм.
Энэдхэгэй шажанай үндэһэнүүд манай эрын үмэнэхи хоёрдогшо мянган жэлһээ эхитэй. Энэдхэгтэ һуурижаһан арьяшууд Ведын шажаные эндэ асараа. Брахманизмда гэгээнтэн ламанарые бурхад болон хүмүүнэй хоорондын зуушалаггшад гэжэ үзэдэг.
Ведын галын бурхан Агни брахманизмын гол бурхан. Тэрэндэ зорюулан янза бүриин ёһололоор үргэл үйлэддэг байгаа