Лалын шажан
From Wikipedia, the free encyclopedia
Лалын шажан гү, али ислам (арабаар الإسلام — «үгэ дууламгай»), гээшэ VII-дугаар зуун жэлдэ Баруун Аравида бии болоһон дэлхэйн шажан юм. Үндэһэлэгшэ — араб лүндэншэ Мухаммед (632 ондо наһа бараа) юм. Тус шажаниие шүтэгшэ зониие лала гэнэ. Лалын һургаалай һорболжо — Коран. Арюун ёһо заншалые Мухаммед тухай туужаһаа (хадис) бүридэһэн Сунна гэнэ. Лалын шажанай хуули ёһониинь шаридта агуулна. Сүмэ хиидэй албан ёһоной хэлэн — араб хэлэн юм.
Лалын шажанай гол тогтоолнуудые табан багана (аркян ад-дин) гэнэ. Эдэː
- шахада — Аллах нэрэтэй ганса нэгэ бурханда этигэл, Мухаммед Аллахай элшэн байгаа гэһэн этигэл;
- намаз — зальбарал;
- ураза — үлдэлтэ;
- закят — хандиб;
- хадж — мүргэл аялал;
Лалын шажантан Аллах, ангел, арюун судар, шүүлтын үдэр, хуби заяанда этигэнэ. Лалын шажан сунни, шиит гэхэ үндэһэн урасхалтай. Этигэгшэдэй тоогоор дэлхэйн хоёрдохи томо шажан юм. 28 улас гүрэндэ лалын шажан албан ёһоной шажан мүн.