Аборт
From Wikipedia, the free encyclopedia
Аборт (үрэ хүндэхэ) гээшэ эхэнэрэй умайн газаа амиды үлэжэ ядаха эмбрион гү, али үрэ гаргажа жэрмэһэн байдалые болюулха үйлэ хэрэг юм. Хэмэлээр бэшэ, өөрөөр болодог абортые дутуу түрэлгэ гэнэ. Һайн дураар үрэ хүндүүлхые хэмэл аборт гү, али хэмэл дутуу түрэхэ гэнэ. Умайн гадаада амиды үлэжэ шадаха үрэ (20 долоо хоногһоо һүүлдэ, хоёрдугаар триместрһээ) гаргаха процедурые хэмэл түрэлгэ гэнэ.[1]
Үбшэнүүдэй уласхоорондын бүлэглэһэн xубаарилга (МКБ-10; ICD-10) | ||
---|---|---|
O04 | Медицинскэ аборт | |
ICD-10 онлайн (2019 оной ДБЭЭЗ-ын хубилбари) |
Хүгжөөһэн оронуудта хуулиин ёhоор хэһэн аборт эгээн аюулгүй процедурэнүүдэй дунда юм.[2][3] Мүнөө үедэ медикаментын гү, али хирургиин аборт гэжэ хоёр арга зам бии.[4] Мифепристон ба простагландин хэрэглэдэг арга жэрмэһэн байдалай нэгэдэхи ба хоёрдохи триместрдэ операцитай адли аюулгүй ба ашагтай арга юм.[4][5] Хирургиин арга замай дунда эгээн дэлгэрэнги нэгэниинь вакуумай аспираци.[6] Контрацептив аманай эм гү, али умайн спираль абортын һүүлдэ хэрэглэжэ болоно.[5] Аюулгүйгөөр ба хуули ёhоор хэһэн хэмэл аборт удаан болзорой сэдьхэлэй ба бэеын үбшэнэй рискые дээшэлүүлдэггүй.[7] Нүгөө талаһаа, аюултай аборт (квалификацигүй хүн хэһэн аборт, аюултай багажа зэбсэг хэрэглэжэ хэһэн аборт, стерильнэ бэшэ нүхэсэлдэ хэһэн аборт) жэл бүри 47 000 үхэл ба 5 сая госпитализаци ушаруулна.[7][8] Дэлхэйн элүүр мэндын байгуулга аюулгүй ба хуули ёһоной абортые бүхэ эхэнэртэ боломжотой болгохые дурадхадаг.[9]
Жэл бүри дэлхэй даяар 56 сая абортые хэжэ,[10] тэрэнһээ дунда 45% аюултайгаар хэнэ.[11] 2003 ба 2008 оной хоорондо абортын тоон ехээр хубилаагүйшье һаа,[12] тэрэнэй урда хорин жэлэй турша соо контрацептивууд дүтэм хүртөөмжэтэй болоһон ушарһаа абортын тоо хуһагдажа байгаа.[13] 2008 оной байдалаар, дэлхэйн эхэнэрэй 40% шалтагаанда хамаагүй хуули ёһоной абортые хэхэ арга боломжотой байгаа.[14] Абортые зүбшөөдэг улас орон ондоо абортын болзортой байна.[14]