Не рыдай Мяне, Маці
From Wikipedia, the free encyclopedia
«Не рыдай Мяне, Маці» — іканаграфічная кампазіцыя, якая прадстаўляе Хрыста у магіле: аголенае цела Збавіцеля напалову пагружана ў труну, галава крыху апушчана, вочы заплюшчаныя, рукі складзеныя крыж-накрыж. За спіной Хрыста крыж, часта з прыладамі мук.
Назва ўзята з ірмасу дзевятай песні канону Касмы Маюмскага (руск.) (бел. на Вялікую Суботу (руск.) (бел., які паслужыў таксама адной з крыніц іканаграфіі:
|
Часцей за ўсё злева (у адносінах да гледача) ад Хрыста малюецца Багародзіца, якая аплаквае яго, склад іншых маючых адбыцца розны ў розных зводах i паўтарае падбор персанажаў сцэны Укрыжавання. Таксама вядомыя адзінкавыя выявы Хрыста без аплакваючых.
У спалучэнні з выявай Нерукатворнага Абраза Збаўцы, утварае ўстойлівую складовую кампазіцыю «Спас Нерукатворны — Не рыдай Мяне, Маці», пры гэтым Спас Нерукатворны (часцей з анёламі) адлюстроўваецца ў верхнім рэгістры іконы, а кампазіцыя «Не рыдай Мяне, Маці» — у ніжнім.
Кампазіцыя сумяшчае сцэны «Зняцця з крыжа» і «Палажэння у магілу», якія прысвечаны аплакванню Хрыста. На думку іншых даследчыкаў — «Мандыліён (руск.) (бел.» і «Akra Tapeinosis (руск.) (бел.»[1]
Сцэна аплаквання Хрыста Марыяй ў заходнім мастацтве атрымала найменне «П'ета́» (італ.: pietà — аплакванне).