Руаль Амундсэн
From Wikipedia, the free encyclopedia
Руаль Амундсэн (па-нарвэску: Roald Engelbregt Gravning Amundsen; 16 ліпеня 1872, Бург, Нарвэгія — каля 18 чэрвеня 1928, невядома) — нарвэскі палярны падарожнік і дасьледчык. 17 чэрвеня 1903 году на судне «Ёа» Амундсэн адправіўся ў Арктыку. Арганізаваўшы базу ў бухце Ёа, ён распачаў паходы на санях да Паўночнага геамагнітнага полюса і вызначыў ягонае разьмяшчэньне, а таксама прайшоў уздоўж берагоў вострава Вікторыя. Затым праплыў на «Ёа» праз праліў Сымпсана, знайшоў Паўночна-заходні марскі шлях і ў 1906 годзе дасягнуў Сан-Францыска. Адзіны, хто прайшоў на судне і Паўночна-ўсходнім (уздоўж берагоў Сібіры), і Паўночна-заходнім марскім шляхам (па пратоках Канадзкага архіпэлягу). Першым дасягнуў Паўднёвага полюсу 14 сьнежня 1911 году. Загінуў, выляцеўшы на дапамогу экспэдыцыі Умбэрта Нобіле.
Руаль Амундсэн | |
нарв. Roald Amundsen | |
Фатаздымак з кнігі 1908 году | |
Род дзейнасьці | падарожнік, дасьледчык |
---|---|
Дата нараджэньня | 16 ліпеня 1872 |
Месца нараджэньня | Бург, Нарвэгія |
Дата сьмерці | невядома |
Месца сьмерці | |
Прычына сьмерці | авіяцыйнае здарэньне[d][1] |
Месца пахаваньня | |
Грамадзянства | Нарвэгія |
Занятак | падарожнік-дасьледнік, пісьменьнік, марак, дасьледнік, палярны даследчык, лётчык, падарожнік, naval aviator |
Навуковая сфэра | дасьледаваньне[d] і polar exploration[d] |
Бацька | Енс Амундсэн |
Маці | Ганна Сальквіст |
Узнагароды | Прэмія Фрыт’ёфа Нансэна за дасьледаваньні ў галіне матэматыкі і прыродазнаўчых навук[d] (1907) Мэдаль Габарда[d] (1907) Канстанцінаўскі мэдаль[d] Мэдаль Вэга[d] (1913) Мэдаль імя Аляксандра фон Гумбальта[d] (1912) Мэдаль апекуноў[d] (1907) Залаты мэдаль Кангрэсу ЗША[d] Вялікі залаты мэдаль за дасьледаваньні[d] (1913) Мэдаль Чарлза Дэйлі[d] (1912) Мэдаль Plus Ultra[d] (18 ліпеня 1928) Livingstone Medal[d] South Pole Medal[d] (1912)
|
Подпіс | |
У гонар падарожніка названыя мора, гара і амэрыканская навуковая станцыя Амундсэн-Скот у Антарктыдзе, затока і катлавіна ў Паўночным Ледавітым акіяне, месяцовы кратэр.