Дубай
From Wikipedia, the free encyclopedia
Дубай (па-арабску: دبيّ, dubayy) — найбуйнейшы горад Аб’яднаных Арабскіх Эміратаў, адміністрацыйны цэнтар эмірату Дубай. Эмірат разьмешчаны ў паўднёвай частцы Пэрсыдзкай затоцы на Арабійскім паўвостраве, і мае самую вялікую колькасьць насельніцтва й зьяўляецца другой па велічыні сухапутнай тэрыторыяй па плошчы з усіх эміратаў, пасьля Абу-Дабі[1]. Дубай і Абу-Дабі зьяўляюцца толькі двума эміратамі, якія маюць права вета на крытычныя пытаньні дзяржаўнай важнасьці ў заканадаўстве краіны[2]. Дубай разьмешчаны на паўночным узьбярэжжы эмірата.
- Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Дубай (неадназначнасьць).
Дубай | |||||
| |||||
Дата заснаваньня: | 9 чэрвеня 1833 | ||||
Краіна: | Аб’яднаныя Арабскія Эміраты | ||||
Эмір: | Мугамад ібн Рашыд аль-Мактум[d] | ||||
Плошча: | 4114 км² | ||||
Насельніцтва (2008) | |||||
колькасьць: | 2 262 000 чал. | ||||
шчыльнасьць: | 549,83 чал./км² | ||||
Часавы пас: | UTC+4 | ||||
Геаграфічныя каардынаты: | 25°16′11″ пн. ш. 55°18′34″ у. д. | ||||
Дубай | |||||
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы | |||||
https://www.dm.gov.ae/ |
Раньняе пісьмовае згадваньне пра Дубай адносіцца да 1095 году, а раньняе паселішча вядомае як горад Дубай датуецца 1799 годам. Аднак афіцыйнай датай заставаньня гораду лічыцца 1833 год, калі шэйх Мактум бін Буці Аль Мактум пераканаў 800 чальцоў племені Бані Яс, якія жылі ў тай частцы паўвострава, якая ў цяперашні час разьмешчаная ў Саудаўскай Арабіі, перасяліцца да Дубайскай затокі. Тэрыторыя знаходзілася пад уладаў гэтага клану, калі Вялікабрытанія ўзяла на сябе абарону Дубая ў 1892 годзе[3]. Ягонае геаграфічнае разьмяшчэньне зрабіла горад важным цэнтрам гандлю, і да пачатку XX стагодзьдзя Дубай быў важным портам у рэгіёне. У 1966 годзе ў эміраце была выяўленая нафта, пасьля чаго Дубай і эмірат Катар стварылі новую грашовую адзінку, каб замяніць рупі Пэрсыдзкага затокі. Разьвіцьцё нафтавага сэктару эканомікі прывяло да масавага прытоку замежнай працоўнай сілы, якая хутка пашырылася на 300%, а таксама прыцягнула міжнародныя нафтавыя кампаніі. Сучасны эмірат Дубай быў створаны пасьля таго, як Вялікабрытанія пакінула гэты раён у 1971 годзе, пасьля чаго Дубай разам з Абу-Дабі й чатырма іншымі эміратамі ўтворылі Аб’яднаныя Арабскія Эміраты. У наступным годзе эмірат Рас эль-Хайма далучыўся да фэдэрацыі, у той час як Катар і Бахрэйн вырашылі застацца незалежнымі дзяржавамі. У 1973 годзе валютны зьвяз з Катарам была распушчаны, а дырхам ААЭ ўведзены на ўсёй тэрыторыі ААЭ. Зона свабоднага гандлю была пабудавана вакол порта Джэбэль-Алі ў 1979 годзе, што дазволіла замежным кампаніям мець неабмежаваны імпарт працоўнай сілы й экспарт капіталу. Вайна ў Пэрсыдзкім заліве ў 1990 годзе адмоўна паўплавала на фінансавы сэктар гораду, укладчыкі забралі свае грошы, а многія трэйдары адмовіліся ад свайго гандлю ў рэгіёне, але ў далейшым горад зьмяніў палітычны клімат і толькі квітнеў.
Сёньня Дубай ператварыўся ў глябальны горад і бізнэсовы цэнтар[4]. Нягледзячы на тое, што эканоміка Дубаю была пабудаваны на аснове нафтавай прамысловасьці, бізнэсовая мадэль эмірату значна падтрымлівае эканоміку, у выніку чаго ейныя асноўныя даходы ў цяперашні час атрымоўваюцца ад турызму, рэальнай нерухомасьці й фінансавых паслугаў, як у заходніх краінах[5]. Дубай ў апошні час прыцягвае ўвагу ўсяго сьвету сваімі інавацыйнымі буйнымі будаўнічымі праектамі й спартыўнымі мерапрыемствамі. Гэтая падвышаная ўвага высьветліла праблему з забесьпячэньнем працоўных правоў і правоў чалавека ў дачыненьні да ягонай у значнай ступені працоўнай сілы з Паўднёвай Азіі[6]. Рынак нерухомасьці Дубаю адзачыўся значным пагаршэньнем у 2008 і 2009 гадох у выніку сусьветнага эканамічнага спаду пасьля фінансавай крызы 2007—2010 гадоў[7].