Э́ндрю Карне́ги[8] (ингл. Andrew Carnegie; 25 ноябрь 1835 йыл — 11 август 1919 йыл) — Америка Ҡушма Штаттары эшҡауары, эре ҡорос сәнәғәтсеһе, мультимиллионер һәм филантроп.
Ҡыҫҡа факттар Зат, Гражданлыҡ ...
Эндрю Карнеги |
ингл. Andrew Carnegie |
|
|
Зат |
ир-ат[1][2][3][…] |
Гражданлыҡ |
Америка Ҡушма Штаттары |
Тыуған көнө |
25 ноябрь 1835({{padleft:1835|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:25|2|0}})[3][4][5][…] |
Тыуған урыны |
Данфермлин[d], Файф[d], Шотландия, Бөйөк Британияның һәм Ирландияның берләшкән короллеге[d] |
Вафат булған көнө |
11 август 1919({{padleft:1919|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:11|2|0}})[3][4][5][…] (83 йәш) |
Вафат булған урыны |
Ленокс[d], Беркшир[d], Массачусетс, Америка Ҡушма Штаттары |
Үлем төрө |
тәбиғи үлем[d] |
Үлем сәбәбе |
Бронхопневмония[d] |
Ерләнгән урыны |
Слипи-Холлоу[d] |
|
Атаһы |
William Carnegie[d] |
Әсәһе |
Margaret Morrison Carnegie[d] |
Бер туғандары |
Thomas M. Carnegie[d] |
Хәләл ефете |
Louise Whitfield Carnegie[d] |
Балалары |
Margaret Carnegie Miller[d] |
Яҙма әҫәрҙәр теле |
инглизсә |
Һөнәр төрө |
филантроп, промышленный магнат, иҡтисадсы, промышленник, сауҙагәр, эшҡыуар, яҙыусы, фабрикант |
Биләгән вазифаһы |
ректор[d] |
Сәйәси фирҡә ағзаһы |
Республиканская партия[d][6] |
Баҫма эштең авторҙашы |
Popular Science[d] |
Сәнғәт йүнәлеше |
патриотизм[d], филантропия[d] һәм невмешательство[d] |
Ойошма ағзаһы |
Америка фәлсәфә йәмғиәте[d][7] |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
|
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы |
авторлыҡ хоҡуҡтарының ғәмәлдә булыу ваҡыты үткән[d] |
Эндрю Карнеги Викимилектә |
Ябырға
Карнеги Шотландиялағы Данфермлинда тыуған, шунан ата-әсәһе менән АҠШ-ҡа күсә. АҠШ-та уның беренсе эше туҡыу фабрикаһында «бобиналар ҡарауылсыһы» була. Һуңғараҡ ул ошо уҡ фабрикала проекттарҙы теркәүсе була. Шунан йомошсо булып эшләй. Унан һуң телеграф компанияһына юғарыраҡ эш хаҡлы урынға күсә. Һуңынан Питтсбургта Company Steel Carnegie тигән үҙ компанияһын аса. Ул Steel Federal Company һәм башҡа ваҡ компаниялар менән берләштереү һөҙөмтәһендә барлыҡҡа килә US Steel[en][9].
Хәйриә эшмәкәрлеге менән билдәле. Ул мәҙәниәт өлкәһендә, атап әйткәндә, Нью-Йоркта Карнеги-холлдың төҙөлөшөн финанслай (1891 йылда асыла). Ул мәғариф өлкәһендә Корпорацияһы Карнеги Нью-Йоркта Халыҡ-ара тыныслыҡ өсөн Карнеги Фонды, Вашингтонда Карнеги Институты, Питтсбургта Карнеги-Меллон университеты һәм Карнеги музейы аса.
Карнеги хөрмәтен астероидҡа (671) исем бирелә — Карнегия, уны 1908 йылда Австрия астрономы Иоганн Пализа аса.