Молдавия кенәзлегенә нигеҙ һалыу
From Wikipedia, the free encyclopedia
Молдавия кенәзлегенә нигеҙ һалыу (румын Descălecatul Moldovei) — Молдавия тарихында 1350 һәм 1401 йылдар арауығындағы осор, ул ваҡытта Сирет һәм Днестр йылғалары араһы региональ державаларҙың әүҙем ярышыу объекты булып китә. Ул осорҙағы региональ державалар булып Венгрия короллеге, Польша һәм Алтын Урҙа империяһының көнсығыш яғында көн иткән күсмә тормош алып барған төрки-монгол халыҡтары һанала.
Шул уҡ ваҡытта кенәзлектәр ерҙәрен тулыһынса тиерлек яртылаш күсмә тормош алып барған роман телле малсы валахтар, уларҙан әҙерәк күләмдә булған русиндар баҫып алалар. Валахтар һәм русиндар ҡушылыу һөҙөмтәһендә хәҙерге молдавандар барлыҡҡа килгән. Һүҙ уңайынан, Сирета һәм Прут йылғалары араһында һәр яғы килгән европалы хужалыҡ итеүҙең тәүге эҙҙәрен көнсығыш славян — тиверҙар ҡалдырған, әммә күсмә төрки ҡәбиләләренең ябырылыуҙары уларҙың хужалыҡ усаҡтарын емерә йәки уларҙы көнбайышҡа күсенергә мәжбүр итә, һәм улар унда валахтар менән ҡушылышып бөтәләр. Беренсе тулҡын ғосмандары менән көрәште венгрҙар уңышлы башлай, көрәшкә улар урындағы валах вассалдарын йәлеп итәл, шулай ҙа, уларҙың күҙгә күренеп торған дөйөм дошманы булһа ла, тел һәм дин мәсьәләләрендә күп кенә бәхәстәре була.