Ayutiya krallığı
Cənub-şərqi Asiyada tarixi krallıq / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ayutiya krallığı (tay อาณาจักรอยุธยา) — 1351–1767-ci illərdə indiki Tailand ərazisində hökmranlıq etmiş tay feodal buddist dövləti. Ayutiya xarici tüccarlarla səmimi idi. Bu tüccarlara çinlilər, vyetlər, portuqaliyalılar, hindlilər, yaponlar, koreyalılar, farslar, ispanlar, niderlandlılar, ingilislər və fransızlar daxil idi. Yerli hakimiyyət bu tüccarlara paytaxt Ayutiya şəhərinin qala divarlarının ətrafında kəndlər qurmağa icazə vermişdir.
Tarixi krallıq | |||||
Ayutiya krallığı | |||||
---|---|---|---|---|---|
อาณาจักรอยุธยา | |||||
|
|||||
|
|||||
|
|||||
Rəsmi dilləri | Supxanburi dialekti | ||||
Dövlət dini | |||||
İdarəetmə forması | Mütləq monarxiya | ||||
Kral | |||||
• 1314—1369 | I Ramatxibodi (Uthonq) | ||||
• 1590—1605 | II Sampxet (Naresuan) | ||||
• 1656—1688 | III Ramatxibodi (Naray) | ||||
• 1758—1767 | III Boromaraça (Ekathat) | ||||
Tarixi | |||||
• 1351 | I Ramatxibodinin Ayutiyada taxta çıxması | ||||
• 1438 | Sukxotay krallığı ilə şəxsi birlik | ||||
• 1564, 1569 | Taunqu vassalı | ||||
• 1583, 1584 | Sukxotay krallığı ilə birləşmək və vassallıqdan azad olma | ||||
• 1629 | Sukxotay sülaləsinin sonu azad olma | ||||
• 1767 | Ayutiya şəhərinin düşməsi | ||||
Davamiyyət | |||||
→ | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Xarici tüccarlar XVI əsrdə Ayutiyanı şərqdəki ən böyük və ən zəngin şəhərlərdən biri olaraq təsvir etmişdir. Kral I Ramatxibodin (1656–1688) Fransa kralı XIV Lüdovik ilə yaxın əlaqəli var idi. Dövlətdə olan fransız nümayəndəlar Ayutiyanın Paris qədər böyük və zəngin olduğunu qeyd etmişdir.
1550-ci ildən etibarən krallığın vassallarına Malay yarımadasında yerləşən bir neçə şəhər dövlətləri, Sukxotay, Lannatay və indiki Birma və Kamboca dövlətlərinin bir hissəsi aid idi.[1] Krallığa bu dövrdə daha çox Ayutiya imperiyası deyilirdi.
Avropa mənbələrində Ayutiya krallığı Siam adlandırılırdı, ancaq bir çox mənbə Ayutiyanın yerli əhalisinin özünü tay adlandırdığını, krallıqlarına isə tay dövləti mənasını verən Krunq Tay (tay กรุงไท) dediklərini sübut edir. Niderland Ost-Hind Şirkəti tərəfindən sifariş edilən bir rəsm əsərində Ayutiya krallığı Ayudeya olaraq qələmə vermişdir.[2]