Amasya sülh müqaviləsi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Amasya sülh müqaviləsi — Səfəvilər ilə Osmanlılar arasında imzalanmış ilk sülh müqaviləsi. 29 may 1555-ci ildə imzalanmışdır. Müqavilə iki dövlət arasında Çaldıran döyüşü (1514) ilə başlayan uzunmüddətli müharibələri yekunlaşdırıb. Müqavilə 1578-ci ilə qədər davam edib və Osmanlıların növbəti dəfə Azərbaycana hücum etməsi ilə pozulmuşdur. Beləki 1578-ci ildə Osmanlı ordusu Amasya müqaviləsinin şərtlərini pozub Səfəvi sərhədlərini keçdi. Bununla da Osmanlı-Səfəvi müharibələrinin 1578–1590 mərhələsi başladı.
Amasya müqaviləsi | |
---|---|
| |
Müqavilənin tipi | Sülh müqaviləsi |
Hazırlanma tarixi | 1555 may |
İmzalanma tarixi | 29 may 1555 |
İmzalanma yeri | Amasya |
Qüvvəyə minməsi | İmzalandıqdan dərhal sonra |
• şərtləri | Müqaviləyə görə, Qərbi Gürcüstan vilayətləri (İmereti çarlığı, Menqreliya, Quriya) Osmanlının təsir dairəsinə, Şərqi Gürcüstan vilayətləri (Mesxiya, Kartliya, Kaxetiya) isə Səfəvilərin hakimiyyəti altına düşür. |
Qüvvədən düşməsi | 1578 |
Tərəflər |
Osmanlı imperiyası Səfəvi İmperiyası |
Müqavilə ilə Ərəb İraqı Bağdad da daxil olmaqla, Osmanlılara verilmiş, beləliklə Osmanlı dövləti İran körfəzinə daxil olma imkanı əldə etmişdir, Gürcüstan isə iki dövlət arasında bölünmüşdür. Səfəvi dövləti Təbriz də daxil olmaqla, şimal-qərb sərhədlərini qorumağı bacarmışdır.