Əlcəzairdə xristianlıq
From Wikipedia, the free encyclopedia
Xristianlıq Şimali Afrikaya Roma dövründə gəldi. Tarixçi Teodor Mommzenin fikrincə, indi Aralıq dənizi sahilində olan Əlcəzair beşinci əsrdə tamamilə xristian torpağı idi. Əlcəzairin görkəmli bərbər xristianı, xristianlığın mühüm müqəddəsləri olan Müqəddəs Avqustin (və onun anası Müqəddəs Monika) idi. Xristianlığın təsiri vandal basqınlarının xaotik dövründə azaldı, lakin sonrakı Bizans dövründə gücləndi. 7-ci əsr ərəb istilalarından sonra xristianlıq tədricən yox olmağa başladı.[1]
Hazırda Şimali Afrikada əsasən müsəlmanlar məskən salıb: islam Əlcəzair, Liviya, Mərakeş və Tunisin dövlət dinidir. Digər inancların tətbiqi və ifadəsi qanunla təmin edilsə də, eyni qanunvericilik bazası azlıqların dinlərini fəal şəkildə öz dinlərini tətbiq etmək cəhdlərini, hətta kilsələr tikmək və ya təmir etmək hüququnu vermir. Xristianlığı qəbul edənlər səlahiyyətli orqanlar tərəfindən araşdırıla və axtarışa verilə, həmçinin cəzalandırıla bilər.[2] Son illərdə Şimali Afrika müsəlmanları arasında xristianlığı qəbul edənlərin sayının artdığına dair bəzi sübutlar var, baxmayaraq ki, hökumət bir çox hallarda heç bir vətəndaşın şəxsiyyət vəsiqələrində dini islamdan başqa bir dinə dəyişdirməyəcək. Buna baxmayaraq, xristianların ümumi sayı bu ölkələrin əhalisinə nisbətən çox aşağı olaraq qalır. 2009-cu ildə Əlcəzairdə xristianların sayı 2%-dən az idi. Eyni sorğuda Birləşmiş Millətlər Təşkilatı ölkədə 100.000 katolik və 45.000 protestantın olduğunu bildirdi.[3] Xristianlar Əlcəzairdə dini azlıq olsalar da, Fransa hakimiyyəti dövründə tikilmiş kilsələrə hələ də rast gəlmək olar.
Xristianlığı qəbul edənlər daha çox Kabiliyada,[4][5][6][7][8] xüsusən də Tizi-Uzuu vilayətində yaşayırlar.[9] Tizi-Uzuda xristianların nisbətinin 1% ilə 5% arasında olduğu təxmin edilir. Xristianlar bəzən dini motivli hücumlara məruz qalırlar. 2015-ci ildə aparılan araşdırmaya görə, Əlcəzairdə 380.000 müsəlman xristianlığı qəbul edib.[10] 1996-cı ildə Vəhran yepiskopu Pyer Klaveri terrorçular tərəfindən öldürüldü. Bu qətl tiberinli trappistlərin yeddi rahibinin və altı rahibənin qətlindən qısa müddət sonra baş verdi. Bu terror aktı 1990-cı illərdə Əlcəzair Vətəndaş Müharibəsi zamanı, ümumiyyətlə Qara Onillik kimi tanınan ümumi zorakılıq tendensiyasının bir hissəsi idi. Bu müddət ərzində 100.000–200.000 əlcəzairli həyatını itirdi.