Румалъул империя
From Wikipedia, the free encyclopedia
Румалъул Империя (латин: Imperium Rōmānumcode: la is deprecated [ɪmˈpɛri.ũː roːˈmaːnũː]; грек: Βασιλεία τῶν Ῥωμαίωνcode: grc is deprecated , транслит. Basileía tôn Rhōmaíōn) — НекӀсияб Румалъул пост-республиканияб период. Пачалихъ хӀисабалда гьелъ гъорлӀе рачунеб рукӀана кӀудиял территориял Ракьдагьоркьосеб ралъадалда сверун Европаялда, Шималияб Африкаялда ва БакътӀерхьул Азиялда ругел, императоразул нухмалъиялда гъоркь. Кайсар Август бетӀерлъуде вачӀиналдаса бахъараб III гӀасруялъул рагъулаб анархиялде щвезегӀан, гьеб букӀана принципат, провинциязул метрополия хӀисабалда Италияги, цохӀо бугеб тахшагьарлъун Румги (н. щ. 27–286) бугеб. Рагъулаб кризисалдаса хадуб империялъе нухмалъи гьабулеб букӀана чанго императорас, жидеца хӀакимлъи бикьарал БакътӀерхьул Румалъул Империялдаги Бакъбаккул Румалъул Империялдаги тӀад. Рум букӀана кӀиябго бутӀаялъул тахшагьарлъун 476 соналъ Одоакерил варвараз Равеннаги бахъун Ромул Августул тахидасаги вахъун хадуб империял регалиял Константинополалде ритӀизегӀан.
империя | |||||
Римская империя | |||||
---|---|---|---|---|---|
латин: Imperium Romanumcode: la is deprecated | |||||
|
|||||
ШигӀар: «латин: Senatus Populusque Romanus (SPQR)code: la is deprecated » Авар: «Румаб сенатги халкъги»code: av is deprecated |
|||||
Н. щ. 27–476
|
|||||
Тахшагьар | Рум, 330 соналдаса — Константинополь | ||||
ЧӀахӀиял шагьарал | Рум, Константинополь, Александрия, Къудс, Сиракузал, Акрагант, Эфес, Картаген, Антиохия, Коринф, Афинал, Кесарея, Вейи, Фарнакес (Клавдива Апамея), Пергам, Лион, Медиолан, Тарент, Равенна, Магна Лептида, Гадир, Кротон, Фессалоникал, Родос, Эдесса, Аквилея, Филиппал | ||||
МацӀ(ал) | латин, некӀсияб грек, бакӀазул мацӀал | ||||
Расмияб мацӀ | латин, некӀсияб грек | ||||
Дин | пачалихъияб — цин румалъул дин, 380 соналдаса хадуб — кӀристианлъи | ||||
Валюта |
сестерций, денарий, ауреус
|
||||
ГӀатӀилъи |
4 790 000 км² (117 сон); 4 250 000 км² (161 сон) |
||||
Халкъ |
50 000 000 чи (Дунялалъул халкъалъул гӀ.-ш. 16 %) 14 соналде; 60 000 000 чи. (Дунялалъул халкъалъул гӀ.-ш. 20 %) 117 соналде; 65 000 000 чи 150 соналде (Дунялалъул халкъалъул гӀ-ш. 22 %); 50 000 000 чи 400 соналде (Дунялалъул халкъалъул гӀ.-ш. 16 %) |
||||
ХӀакимлъиялъул форма |
Принципат (284 соналде щвезегӀан) Доминат (284 соналдаса) |
||||
Наслу | 5 наслу, 22 император | ||||
Император (бл. тӀубараб сияхӀ) | |||||
• Н. щ. 27–14 | Октавиан Август (тӀоцевесев) | ||||
• 475–476 | Ромул Август (ахирисев император антикияб империялъул) | ||||
Тарих | |||||
• 32–31 н. щ. | Акциумалъул рагъ | ||||
• 30–1 н. щ. | Империя гӀуцӀи | ||||
• 11 май 330 | Константинополь лӀугьана тахшагьарлъун | ||||
• 17 января 395 | Империя кӀийиде бикьи | ||||
Ирс | |||||
← Румалъул Республика | |||||
БакътӀерхьул Румалъул Империя → | |||||
Медиафайлал Викигъамасалда |