Sichuanesischi Sprooch
From Wikipedia, the free encyclopedia
S Sichuanesisch oder Szechuanesisch (alemannischi Ussprooch: [sɪtʃuɑˈneːsɪʃ]; vereifachti chinesischi Schriftzeiche: 四川话, traditionelli Schriftzeiche: 四川話; sichuanesischi Ussprooch: Si4cuan1hua4, [sɨ˨˩˧tsʰwæ̃˦˥xwa˨˩˧](info); standardchinesischi Ussprooch in Pinyin: Sìchuānhuà) isch e Varietät vùm Chinesische, wo vor allem in de Provinz Sichuan ùn de regierigsunmittelbare Stadt Chongqing gschwätzt wird, dezue au no in Deil vo de Provinze Hubei, Guizhou, Yunnan, Hunan ùn Shaanxi, wo dra gränze. Es isch äng verwandt mit de ondre Dialäkt vo Südweschtchina, ùn wird zämme mit dänne zum südweschtliche Mandarin zäält. Mit em Standardchinesisch ùn de ondre Dialäkt vùm Mandarin isch s Sichuanesisch aber nùmme yygschränkt gägesytig verständlig, ùn au innerhalb vùm Sichuanesische verstöön sich d Lüt nit ällewell.
Dialäkt: Dinkelbärgisch |
Sichuanesisch 四川话 - Si4cuan1hua4 | ||
---|---|---|
Verbreitig: | China, Provinz Sichuan ùn Stadt Chongqing, Deil vo de Provinze Hubei, Guizhou, Yunnan, Hunan ùn Shaanxi | |
Sprecher: | öbe 120 Millione | |
Linguistischi Klassifikation: |
| |
Unterteilige: |
| |
Schriftsyschtem: | chinesischi Schriftzeiche, sichuanesischs Pinyin | |
Offizieller Status | ||
Amtssprooch vo: | niene | |
Sproochchürzel | ||
ISO 639-3 |
keine | |
SIL |
keine | |
Näbe de Han-Chinese wird s Sichuanesisch au vo Aaghörige vo de ethnische Minderheite vo Sichuan, wie Tibeter, Yi, Qiang oder Naxi als Zweitsprooch gschwätzt, dezue au vo de nit-sichuanesischsproochige Han-Chinese vo de Provinz, wie öbe de Sichuanesische Hakka. Wemmer s Sichuanesisch als eigeständigi Sprooch würdi definiere, no wär es mit de über 100 Millione Lüt, wo es schwätze, eini vo de 10 Sprooche vo de Wält, wo di meischte Muettersproochler het.
Di alti chinesischi Sprooch vo Sichuan, s Bashu, isch öbe im 17. oder 18. Joorhùndert ussgstorbe, wo en Buureaafierer mit em Name Zhang Xianzhong Sichuan erobret het, ùn in de Chriegswirre deno öbe zwei Drittel vo de Bevölcherig vo Sichuan ùms Läbe gcho isch. Sichuan isch deno vo Zuezügler vorallem uss de Provinz Huguang (hüt die Provinze Hubei ùn Hunan), aber au uss de südöschtliche Provinze Fujian, Jiangxi ùn Guangdong, neu bsiidlet worde. Uss däm Grùnd isch di hütigi Sprooch vo Sichuan nooch verwandt mit de nordchinesische Dialäkt, au wänn di alti Bashu-Sprooch wohl en Yyflüss ùff s Sichuanesisch gha het. Vo de Hakka-sproochige Yywooner vo Sichuan, wo au zue derre Zyt zuegwandret sin au e eigni Form vùm Chinesische schwätze, wird s Sichuanesisch drùm au als Húguǎnghuà, ‚Sprooch vo Huguang‘, bezeichnet.
Im alemannische Sproochruum isch wohl de bekanntescht Sprächer vùm Sichuanesische de Deng Xiaoping, wo ussem Oschte vo Sichuan gsi isch, ùn in synre gsamte politische Laufbahn nùmme Sichuanesisch gschwätzt het.